Kur Berisha shikohet në pasqyrë

-- nga Arben ÇOKAJ, 2 tetor 2008

Çfarë i sheh Berisha qeverisjes së tij në pasqyrë? Pas më shumë se tre vjet qeverisje, nëse bëjmë një bilanc, mund të vërejmë padyshim suksese dhe dështime. Këto të fundit, Berisha nuk ka dëshirë t'i shikojë, por kush punon edhe gabon. Një ish-këshilltar i tij, më pati thënë një herë: "Edhe sikur dita të ketë dy milion orë, atij nuk do i dilnin." E kishte fjalën për mos-delegimin e kompetencave nga Kryeministri - një ves i vjetër ky, që mund të përkthehet ndryshe si centralizim i pushtetit. Një njeri që posedon gjithçka mbi vete, krijon një tej-lodhje të jashtëzakonshme për veten e vet dhe tensionin që ka, ia përçon stafit të tij dhe vetë qeverisjes e qytetarëve. Por ky është Berisha që njohim, kryeministri ynë, Berisha që për 18 vjetët e fundit i është imponuar politikës shqiptare, me të mirat dhe mangësitë e tij. Askush nuk dyshon tek puna e madhe dhe zelli i tij, për të bërë diçka për këtë vend, diçka sipas mënyrës së tij. Do dëshironim në Shqipëri një qeveri efektive, elastike dhe me koncepte perëndimore të vendimmarrjes, por sot ndoshta, për vetë drejtuesit tanë, dhe njerëzit që afrohen në poste drejtuese, mënyrën e rekrutimit të tyre, dhe një sërë faktorësh të tjerë, nuk mund të pretendojmë për një luks të tillë.

Sukseset e qeverisjes mund të radhiten përgjithshëm; një qeverisje më serioze se më parë, më shumë siguri dhe më shumë investime. Rruga Durrës - Kukës - Morinë, një projekt gjigand për mundësinë e kufizuara ekonomike të vendit tonë - iniciativë personale e kryeministrit Berisha, u mbulua me hije dyshimi për abuzime financiare dhe çimenton e skaduar, me të cilën janë bërë një pjesë e betonimeve. Privatizimi i Albtelekomit - një sukses apo dështim? Pse iu dha turqve? Privatizimi i OSSH-së, pse u jepet çekëve? A mos shohim këtu një tendencë të kryeministrit për të afruar në Shqipëri më shumë lindorët, se perëndimorët? Genc Pollo do e justifikonte këtë, ashtu siç bëri dikur, duke thënë se një austriak e kishte përshëndetur futjen e Shqipërisë në Konferencën Islamike. Çfarë fitimi kemi patur si komb deri tani nga kjo Konferencë? Vendet arabe nuk po e njohin me shpejtësinë e duhur Republikën e Kosovës. Ata nuk dhanë asnjë cent, në fondin prej 1,2 miliardë Euro, që vendet e perëndimit, BE dhe SHBA dhanë për buxhetin e Kosovës, para pak muajve. Ne duhet të tregohemi më të hapur dhe më miqësorë me miqtë tanë perëndimorë. Ne duhet t'i japim fund lojërave orientale dhe paranormale të ambiguitetit; jemi apo nuk jemi diku; duam apo jo të integrohemi diku. Pse kjo tendencë shkrehjeje e mos-organizimi?

Fëmijët e Kryeministrit agjërojnë Ramazanin - pra identifikohen si myslimanë praktikantë. Pse? Se kështu duan amerikanët?! Jo, jo, ky është një model i vjetruar, që nuk do koment. Askujt në Shqipëri, as qeverisjes, as Berishës vetë nuk i intereson, që vajza apo djali i tij të agjërojnë, apo të praktikojnë një fe të caktuar. Është zgjedhje personale - jo një model që duhet ndjekur. Titullarët e një vendi, apo familjet e tyre, me daljen e tyre në publik, japin një shembull personal, që duhet ndjekur. Nuk bëhen gjërat rastësisht, pa interes apo me interesa të dyshimta. Në këtë rast, nuk kemi një element, që e afron Shqipërinë me perëndimin, përkundrazi. Dashuria e Kryeministrit apo fëmijëve të tij për fenë islame, nuk ka ndikim mbi qenien apo jo të Berishës në atë post. Pavarësisht se perëndimorët tregohen më taktikë se unë, dhe duke parë tendencën e disa njerëzve në Shqipëri për t'u orientuar drejt fesë, ata mund të vizitojnë edhe xhamitë. Por, islamizmi tek ne nuk është element dallues apo përcaktues i shpirtit të kombit tonë, aq më tepër një element pozitiv, që mund të ndihmojë në integrimin tonë.

Nëse ndonjë përfaqësues amerikan apo evropian dëshiron të vizitojë një xhami, se në kisha shkojnë në vendet e tyre, ata e bëjnë këtë për të respektuar banorët shumicë, të vendit që vizitojnë. Por ne nuk duhet ta kthejmë këtë fenomen në traditë, ashtu siç është bërë traditë edhe festimi mediatik i festave fetare. Në vendet e perëndimit që njoh e jetoj, nuk kam parë ndonjëherë, që krerët politikë të shkojnë të gjithë si dele, e të takohen me përfaqësuesit më të lartë fetarë të vendit, në ditë festash fetare, dhe nuk ka as edhe një pasqyrim në media serioze të procesioneve fetare, siç ndodh në Shqipëri. Duke qenë se e kemi patur të ndaluar fenë për dekada me radhë në komunizëm, qytetarët shqiptarë dhe politikanët e tyre kanë kaluar në një histeri kolektive dhe kujtojnë se tregohen të dashur e të vlerësuar, nëse marrin pjesë në festimet fetare.

E njëjta histeri ndodh edhe me ekonominë. Meqenëse individi në Shqipëri është shtrydhur nga pushtetarët në komunizëm, është depersonalizuar, është lënë pa para, besim e respekt për veten, pushtetarët e sotëm përdorin gjithashtu metoda diktati e frikësimi, për t'i lënë në atë gjendje, pa të drejtën për të marrë pjesë në vendime. Dhe Shqipëria nga një vend i mbyllur dhe i kontrolluar me dorë të fortë, ka kaluar në një vend të hapur, të shkapërder-dhur, që po e shet lirë veten për të mbijetuar. E keqja është se disa nga pikat kyçe të ekonomisë sonë, po u shiten lindorëve. Mbrojtësit e Berishës mund të thonë jo, se ja ku janë austriakët, që duan të ndërtojnë me koncesion hidrocentralin e Ashtës, ashtu siç janë edhe gjermanët në aeroportin e Rinasit. Po, natyrisht, paratë i duam nga perëndimi, por jo shërbimet. Për interesa korruptive të ndonjë ministri, ne po u japim lindorëve, që nuk garantojnë cilësi pune sa perëndimorët, sipërmarrje strategjike si energjia, telekomunikacioni etj., që janë sektorë proteksionistë për disa vende si Rusia, sepse ndikojnë ndjeshëm në sigurinë kombëtare. Perëndimorët e sotëm, si italianët, gjermanët apo austriakët, luajnë politika më pak ekspansioniste se lindorët e sotëm, si Rusia, apo dora e zgjatur e saj, që në këtë rast mund të jetë firma çeke, që blen OSSH-në apo të tjera, që operojnë me pjesë të kapitalit rus.

Si malësor i mirë, Berisha bën mirë, që po jep këto ditë 8 milionë Euro për aksin rrugor Shkodër - Hani i Hotit, për të plotësuar atë pjesë të parave, që mungojnë nga fondi italian prej 22 milionë Euro. Me rritjen e çmimeve, kostoja e rrugës është ngritur dhe kjo humbje në arkën e shtetit shqiptar, u faturohet të gjithë atyre zyrtarëve të paaftë, që nuk ditën ta thithin këtë fond italian në kohën e duhur, që rruga të ishte bërë me kohë, pa shpenzime ekstra nga qeveria jonë. Berisha tani tregon të paktën vullnetin e mirë për ta bërë këtë rrugë, pavarësisht kostos që kjo rrugë jep për buxhetin e shtetit tonë. Dhe kjo është fatura që paguan qeveria Berisha edhe për punën e keqe të qeverive të mëparshme, apo të disa pushtetarëve lokalë e qendrorë, të paaftë, të koruptuar dhe joseriozë.

Berisha paguan një kosto të lartë për tragjedinë e Gërdecit. Paguan dhe do të paguajë kosto për rritjen e kontrollit në vend, mbi institucionet e pavarura dhe mbi individë të ndryshëm. Ndërhyrja në jetën private të individit nga organet e sigurisë kombëtare, është bezdisëse dhe dhunim i lirive themelore të individit. Por kjo, fatkeqësisht është bërë zakon nga pushtetarë injorantë, që vuajnë nga mania për të kontrolluar gjithçka. Luftën politike apo konkurrencën, disa politikanë të paaftë e kalojnë në gjueti shtrigash, me ndihmën e përgjimeve dhe punonjësve të policisë. Nuk kemi vetëm një rast, ka disa raste ku organet shtetërore të sigurisë vihen në dyshim për përndjekjen, që po ushtrojnë. Aq sa përgjimi i telefonit nga këtë organe, për gazetarët apo për njerëz me ndikim shoqëror, është bërë e modës. Dhe kjo jep ndikim negativ në shoqëri, pavarësisht se ndonjë drejtuesi paranojak, kjo metodë i duket e domosdoshme. Metoda të tilla policeske nuk janë politikë, ato vetëm sa rrisin paranojën e atyre që i bëjnë.