PSE KA NDRYSHUAR FATOS NANO?-- nga NIKOLLE LESI*, "Koha Jonė", Prill-Maj 2004
Qe nga burgu i Bences kryetari Nano shihte pertej dritareve te qelise se PS-ja kishte nevoje per reformim drastik ne njerez e ne program. U humben zgjedhjet e kontestueshme te 26 majit 1996 dhe njeriu i burgosur Nano kerkoi reformim te udheheqjes se PS-se. Dergonte asokohe letra nga burgu per t'i botuar ne gazeten e partise ku ai ishte kryetar, pra ne "Zeri i Popullit", por nuk ia botonin. Servet Pellumbi e Namik Dokle jepnin urdhrin e prere qe asnje shkrim apo leter e kryetarit te PS-se te mos botohej, pasi "ai nuk e di se c'thote se eshte ne qeli". Shkonte ne Bence Rexhina Nano, nje grua e mrekullueshme per nga virtytet e nje femre te vendosur per te mbrojtur te drejtat e burrit te burgosur, dhe sillte "ribotohet sot ne "KJ"-shenim i redaksise) "Mocionin per Debat" te Nanos drejtuar kryesise se PS-se. Ne darke kundershtaret e Nanos ne PS merrnin ne telefon drejtuesin e gazetes "Koha Jone" qe te mos i botohet letra dhe as ndonje gje tjeter nga kryetari i burgosur, pasi, sipas tyre, "ka rrjedhur". Natyrisht, gazeta "Koha Jone" e ka botuar, sepse ishte dhe eshte perhere me opoziten, ne sensin e kritikes se pushtetit. Namik Dokle dhe Servet Pellumbi konkuruan me kryetarin e burgosur dhe per pak sa nuk e rrezuan per t'i zene vendin. Ndersa Nano vazhdonte me solidaritet vetveten, Majkon, Islamin, Rucin dhe gazeten "Koha Jone". Dyert e tjera ne PS, si dera e burgut te qelise ishte mbyllur per kete te burgosur politik. Ai rrinte ne vetmine e qelise, kurse kundershtaret e tij ne parti shetisnin Europes dhe kur ktheheshin deklronin per median se "ishim duke kerkuar te drejtat e kryetarit te burgosur". Shkonte ne seline e PS-se nje avokat dhe kerkonte ta mbronte Nanon kundrejt nje pagese te larte, kurse sot ai jurist eshte zyrtar i larte ne hierarkine e Shtetit. Me emrin e kryetarit te burgosur, te Vlores dhe te nje gazete te djegur naten e 2 marsit 1997 e majta erdhi ne pushtet ne veren e atij viti. Ne dyert e PS-se u turren nje urdi njerezish, te mire e te keqinj, kundershtare e miq te tij. Donin pushtet, donin para e prona. Iu kishte ardhur ne dore Pushteti. Tani nuk kishte me radhe se kush ishte me i perkushtuar ne devotshmeri ndaj se drejtes dhe viteve "92-'97. Tani kush ishte me servil dhe sillte para duhej per kryetarin Nano. I etur nga mungesa e lirise dhe nga mungesa e drites se qelise, kryetari i se majtes ne pushtet nuk shikonte pertej dritares se zyres se tij ne PS, e cila ishte dritarja e hyrjes ne pushtet per kedo qe i rrinte afer dhe rrotull. I burgosuri u be kryeminister i vendit. Nga qelia me batanije burgu ne krye te drejtimit te Shqiperise! Bashke me stafin e gazetareve te viteve '91-'97 filluam te hidhnim kritikat e para ndaj pushtetit te ri te Nanos si kryeminister. Moria e bodigardeve dhe ulerima e sirenave te policise qe hapnin rrugen kur kalonte zoti Nano e benin ate, me sa dukej, te ndihej realisht Zoti i Shqiperise, aq me teper qe ish-Presidenti Berisha ishte ne fundin e humneres se tij politike. Aq sa ishte thelle i zhytur Berisha, po aq lart ne diell rrinte Nano. Kritikat e para te medias "Koha Jone", pasi media te tjera numeroheshin me gishta, sikur zgjuan tek kryeministri Nano reaksionin e te paprekshmit, aq sa ne konferencen e FRESH-it te Tiranes sulmoi hapur e pa medyshje gazeten "Koha Jone" dhe botuesin e saj. "Nuk kam ardhur ne pushtet per te lare borxhet e Nikolle Lesit" - deklaroi zoti Nano ne dhjetor 1997, i prekur e i inatosur nga kritikat e gazetes. Natyrisht qe ne fillim stafi u turbullua nga ky sulm direkt dhe pa sens miqesor i kryeministrit. Disa gazetare qe kishin punuar qe ne vitet e veshtira te saj nxituan te iknin me vrap, pasi ndjenin hakmarrjen Nano. Ata, si tiranas te vjeter e kuptuan, para meje, se nga "kruajtja" me Nanon gazeta do te humbiste e do te sulmohej, pasi akoma populli e kishte idhull zotin Fatos Nano. Te pakten shumica. Dhe vertet keshtu filloi te ndodhte. Shume gazetare iken dhe u stabilizuan tek stafi Nano, disa te tjere u bene drejtore te rendesishem, ata qe mbeten nxoren "shpatat" me pushtetin e Nanos. "Borxhet e Nikolle Lesit", sipas Nanos, kishin ardhur se tirazhi i gazetes kishte shkuar me kryeredaktor Ben Blushin 82 mije e 500 kopje ne dite gjate vitit 1997. Nje tmerr i vertete per shtypshkronjen "Demokracia", e cila "skuqej" nga tirazhi i "Koha Jone". Tirazhi botohej, por ne kohen e luftes se vitit te mbrapshte '97 asnje leke nuk arketohej nga pikat e shitjes se gazetashitesve. E kujt ia mbante ato muaj qe te shkonte e te merrte leket e gazetes ne rrethe! Porse ne shtypshkronje borxhi shtohej per gazeten "Koha Jone". Ajo donte parate, packa se opozita bertiste "Rrofte "Koha Jone"! Gjithashtu, me 2 mars 1997, redaksia u dogj krejtesisht nga forcat e SHIK-ut te Bashkim Gazidedes, "pasi po i jepte pushtetin PS-se". Pra, financat e gazetes shkuan poshte e me poshte. Natyrisht, as une e as ndonjeri nga gazetaret nuk pranoi te lypte tek dera e kryeministrit Nano apo ish-zv/kryeministrit te asaj kohe, zotit Bashkim Fino. U kerkua qe te nderhynim per te marre nje kredi tek Banka e Kursimeve per te shlyer borxhet e shkaktuara nga ajo cka sqaruam, por zoti Nano ishte "ligjor" dhe nuk pranoi te shkelte kushtetueshmerine e parimeve te tij, ndonese borxhi i gazetes ishte sa shuma e nje kamioni me cigare kontrabande qe kalonte shoqeruesi i tij ne Kakavije vetem ne nje nate! Pra, zoti Nano deri ne mesin e vitit 1998 ishte ne majen e Shtetit dhe ne kreun e kontrabandes se cigareve, kafese dhe te naftes. Ndersa ende ne publik ai mbante dafinat e nje njeriu te drejte e te vuajtur ne burgjet e Berishes. Duke qene nga natyra krejtesisht dinak dhe, meqe nuk e kishim njohur ende, nje njeri pa skrupuj morale, ai manovronte bukur ne fushen e politikes. Ne shtatorin e vitit 1998, kur u vra Lideri i Levizjes se Dhjetorit "90 Azem Hajdari, zoti Nano manifestoi edhe nje "veti" tjeter, te cilen nuk e kishim njohur: frikacakun. Iken i veshur me rroba fshatari drejt e ne Maqedoni. U struk i permjere atje, nderkohe qe duhej te rrinte e te drejtonte Shtetin e cunguar e te dhunuar nga te tjeret. Nje politikan qe quhet Burre Shteti nuk e braktis kurre detyren. Nuk themi qe te shkoje "si kove pusi" apo per "dhjame qeni", porse duhet te gjeje forcen per te gjetur shpetimin e kombit. Ai e la kombin ne meshire te fatit. Erdhi kur pantallonat e lagura nga frika i ishin thare ne freskun e Maqedonise. U lut tek ish-Presidenti Meidani, porse nuk kishte me te drejte morale qe pa hequr pantallonat me ere m te vishte breket e kryeministrit te ri! Keshtu qe pesoi nje "atak politik" kryesisht per fajin e tij. Ne krye te Ekzekutivit mberriti Pandeli Majko, nje njeri qe e kishte mbeshtetur ne vitet e veshtira te burgut. Sakaq zotin Nano e braktisen perseri Servet Pellumbi, Namik Dokle dhe Ilir Meta. As Anastas Angjeli nuk ia hapte telefonin! Vetem Ruci i mbeti. Mbeti "rrugeve te Atdheut", duke kerkuar "drejtesi" partiake. Dhe kishte te drejte, pasi Majko dhe perkrahesit e tij qe ishin kundershtaret e perhershem te Nanos nxituan t'i merrnin PS-ne ne fund te vitit 1999. Deri ketu nuk duhej. Anti-Nanot e kishin gabim. Zoti Nano kishte te drejte. Nuk mund t'i merrej partia te cilen e kishte rritur vete, bile edhe me burgun e tij. Ne kete rast, si botues dhe si deputet i dale nga nje zone e lire nga PS, por qe asnjehere nuk kishte fituar e majta, dola hapur e ne mbrojtje te Nanos. Kishte te drejte dhe duhej mbrojtur, ndonese Majko shpeshtoi hakmarrjen ndaj medias "Koha Jone", e cila kishte brenda saj tri "predha goditese" per ate kohe; gazeten, radion dhe televizionin "KOHA". Cdo nate televizioni qe kisha ne pronesi jepte te plote takimet e Nanos ne bazen e PS-se. Ishte nje gazetare, Mimoza Picari, qe rendte me vrap ne cdo cep te vendit per ta dhene ate qe nuk ia jepnin te tjeret zotit Nano. Natyrisht nuk jam aspak i penduar, packa se sot ndodhem ne "llogore" tjeter. Kur ka te drejte njeriu duhet thene se KA TE DREJTE. Une e kam deklaruar se nuk ma kushtezon dot mendimin tim te lire, as Fatos Nano e as Sali Berisha. Pra, ne kete vit te veshtire politik, zoti Nano u kthye tek vlerat, te cilat, me sa duket, i mban ne qilar kur eshte ne krye te pushtetit dhe i nxjerr ne fushe sa here mbetet pa pushtet. Fitoi kunder Majkos, Pellumbit, Metes, Pocit e Dokles se duhej te fitonte, ndonese me diference te frikshme votash. Iu rikthyen "miqte", "shoket" dhe urdia e sejmeneve. Therrisnin "Rrofte Nano!" pikerisht ata qe thonin "Poshte Nano!" para kongresit. Fale nje ish-bashkeshorte te shkelqyer qe quhet Rexhina Nano, kryetari i PS-se u kthye ne tolerant e ne largpames. I largohej sherrit dhe nxiste bashkepunimin. Ne krye tepushtetit erdhi nje prej kundershtareve te tij me te forte e me te rrezikshem. Fale Nanos zoti Meta hypi atje, ku ai nuk e kishte enderruar, por qe pati mundesi te shfaqte ate aftesi te brendshme ne menaxhimin e Ekzekutivit. Por ditet e arta Nano-Meta filluan te njohin erresiren. Nano shetiste rrugeve te Europes, por qe donin para te madhe per t'u perballuar ne ate menyre qe filloi ta shihte boten kreu i PS-se. Filloi t'i pelqente Athina, bile ajo e mesnates. Rruget e Athines ne mesnate jane te stermbushura me njerez. Aty gjen qe nga i papuni i pagjume e deri tek boset me tri femra ne krevat. Athina e magjepsi te parin e selise roze. U deh nga kenaqesia, por u tha nga xhepat! Meta i bllokoi cdo kanal dogane ne Shqiperi. Por Athina qe te jetohej donte dhrahmi. Dhrahmite filluan t'i mbaronin kryetarit dhe u kthye ne Tirane per nje beteje tjeter. U nervozua. Nje femer i kishte erresuar shikimin e syzeve te trasha. Prape lufte ne parti! Ishte viti 2001. Vit zgjedhjesh.
Kryeministri njihet pėr luhatjet e tij qoftė politike, ashtu edhe shpirtėrore e psikike
Kishte hyre viti elektoral dhe PS-ja kerkonte nje mandat te dyte. Jemi akoma ne fillim te vitit 2001. Marredheniet mes Nanos dhe Metes u perkeqesuan pas deklarates ne TV Klan te Arben Malajt se do te kandidonte per postin e kryeministrit pas zgjedhjeve te qershorit 2001. Duke qene mik i zotit Meta, sic jam edhe tani qe nuk ka asnje pushtet, zoti Nano kerkonte menyra nga me te ndryshmet qe te me ftonte per dreke. Donte qe une te negocioja mes tij dhe kryeministrit Meta per ti pajtuar. Isha deputet i pavarur dhe pa asnje angazhim direkt politik. Pra nuk isha anetar i asnje partie politike. E kisha mbeshtetur Meten per punet e shkelqyera ne rrjetin e infrastruktures se vendit, ashtu sic e kisha akuzuar ne media per korrupsion ne ceshtjen e privatizimit te fabrikes se Birra Tirana, ku, sipas meje ishte perzier deputeti Spartak Braho dhe ministri Mustafa Muci. Megjithate pas nderhyrjes se deputetit Ramadan Hasanaj dhe Bashkim Fino pranova qe te nderhyj per te organizuar nje takim mes Metes dhe Nanos per pajtim. Takimi u la ne vilen kryeministrore ne Durres. I takova. Zoti Meta qe ne fillim krijoi nje skene te ftohte akull, pasi as doren nuk ia dha kur zoti Nano hyri ne vile. Ndersa kreu i selise roze rrinte perballe Metes pa folur dhe me bente me shenje qe te shkrija "akullin". Fale aftesise gazetareske ia arrita ti bej qe te komunikojne njeri me tjetrin. Ne kete moment u largova per ti lene te lire ne pazaret e tyre politike. Ata u pajtuan. Nuk kaloi me hume se nje jave dhe rastesisht perballem me kryetarin e PS-se ne hotel Rogner. E pershendes dhe beri sikur nuk me shikoi. I thirra me respekt, por ai ktheu koken ne anen tjeter. Bente sikur nuk e linte perdja e tymit te cigares qe thithte tere kenaqesi. Pyeta nje kolegun tim deputet, i cili kishte informacionin sec ē'kishte ndodhur ne vilen e Metes. A e di se si mu pergjigj? "Ne momentin qe Nano e kalon lumin nuk te njeh me!". Nuk ia vara as une. Kaluan pak muaj dhe prape zjarri mes Nanos e Metes u rindez keq. Bile dhe kryetari i Bashkise se Tiranes Edi Rama filloi te perqeshte kreun e selise roze, te cilit i kishte mbetur vetem bashkeshortja Rexhina Nano, e cila e shoqeronte kudo e kurdo. Nje grua e larte ne cilesite bashkeshortore. Nano ishte acaruar ne kulmin e fushates elektorale te qershorit 2001. Donte ta shkaterronte kryeministrin Meta dhe bashke me te edhe te majten perballe Berishes. Tre dite te javes gjate fushates i bente ne Shqiperi dhe kater te tjerat ne Greqi. Vetem Rexhina Nano e terhiqte me kujdes drejt qetesise dhe larg sherrit. Por asnje nuk e dinte se c'po bente e cfare ai po kurdiste ne Athine asokohe. As vete Rexhina Nano. As djali i Nanos, Sokoli, nje djale intelegjent dhe shpirtmire, nuk nuhaste asgje. Fushata elektorale vazhdonte duke u perballuar kryesisht nga Meta, Edi Rama dhe Gramoz Ruci. Nje "Kleopatra" greke i kishte zaptuar zemren kryetarit te PS-se, mu buze brigjeve greke. Po ndodhte pak a shume ajo cka kishte ngjare pothuaj para 2100 vitesh. Ndofta paralelizmi nuk shkon ne masen dermuese te tij, por si Cezari i Romes se lashte edhe zoti Nano kishte lene Atdheun dhe dergjej brigjeve te "Aleksandrise"! Megjithate zgjedhjet u fituan nga e majta, me kontenstime, por gjithsesi kurora e fitores u vendos mbi koken e Nanos. Sindroma Malaj vertitej koridoreve te PS-se, meqenese tashme Nano ishte fituesi juridik i zgjedhjeve dhe donte ta eliminonte Ilir Meten nga rizgjedhja kryeminister. Nderkohe disa zona ishin kontestuar si nga PD, ashtu dhe nga PS. Une personalisht kisha pesuar nje kolpo elektorale ne Lezhe per fajin e PS-se lokale, e cila kishte bashkepunuar fshehur me PD-ne, pasi hija ime ishte zgjatur ne "token" e tyre. Nderkohe prisja verdiktin e KQZ. Avokati im ne kete proces Perparim Sanxhaku kishte bere gati dosjen me shkeljet e gjetura, pasi fjala vjen ne nje qender votimi numri i zgjedhesve ishte 677, kishin votuar 457 gjithsejt dhe proces-verbali i firmosur nga PS dhe PD ishte 978 pro kandidatit te PD-se! Nderkohe qe prisja te takoja zotin Nano para rezultatit te KQZ ai mu pergjigj ne telefon: "Shko se ta jep mandatin Ilir Meta. Mua mos me telefono me". Natyrisht rezultati i KQZ me telefonin e kryetarit te PS-se rezultoi negativ per mua. Por insistimi i Perparim Sanxhakut nxori fakte dhe faksimile tek Gjykata Kushtetuese, e cila vendosi perseritjen e zgjedhjeve. Nderkohe kishte ndodhur qe pas raundit te dyte ne shume zona akoma e majta nuk bente numrin 84 deputete. Zoti Nano synonte postin e Presidentit te Republikes. Per kete gje duheshin fiks 84 vota ne parlament. Une vazhdoja fushaten e dyte ne zonen time elektorale, por kete here perjashtova nga komisionet te gjithe anetaret e PS-se qe mi kishte caktuar PS-ja lokale. I zene me hallin tim elektoral nuk kuptoja se cpo ndodhte ne skakieren politike ne shkalle vendi. Kryetari i PS-se kishte projektuar Dushkun, tashme dihet se si ka ndodhur, ndaj nuk ka arsye ta perseris. Por do te them dicka qe lidhet me karakterin e Fatos Nanos, te ketij njeriu qe qeveris Shqiperine. Tre dite para dites se perseritjes se zgedhjeve ne Lezhe me kercet nje telefon me numrin 007 ne fund. E hap dhe degjoj zerin e Nanos. Dashamires dhe plot humor. "Te pres tek zyra ime ne PS"- me tha- Te pijme nga nje xhin". E di qe asnjeri nuk e beson, por po e them se asnjehere nuk kisha qene ne seline e PS-se. Asnjehere ne jeten time nuk isha futur brenda hekurave te portes se jashtme te PS, ndonese e kam mbeshtetur kur ishte ne opozite, kur kishte te drejte. Nejse. Shkova. Me priti tek dera Emin Barci, tashme shef i kryetarit te PS-se, dikur vartes i imi si gazetar ne vitet '95-'97. Ne zyren e Nanos gjeta edhe Gramoz Rucin, i cili si me marifet u largua duke na lene vetem per vetem. "Neser do te vij ne Lezhe per te bere fushate per ty"- me tha dhe trokiti goten me xhin. Pime nja dy gota sejcili dhe u ndame. Te nesermen e kishim lene qe te shkoja une prape tek ai. Vajta. Me tha "hyp ne benzin tim. Dua te bisedoj dicka rruges me ty". Ai shofer dhe une si "kryetar i PS-se" ne vend te pare. Para dhe pas na shoqeronte urdia e sirenave te policise. Ej, thashe me vete, cka ndodhur qe u be kaq papritur dashamires me mua, nderkohe qe ne hotel Rogner nuk e linte tymi i cigares per te me pershendetur! E vrava mendjen, por asgjekundi nuk me nxirrte. Rruges, dikush e kishte lajmeruar kryeministrin Meta se Nikolle Lesi dhe Nano jane bashke ne nje makine per ne Lezhe. Me bie telefoni celular. Makina ecte me shpejtesi drejt Mamurrasit. Ishte ne telefon Ilir Meta. Nano fiku kasetofonin e benzit. "Me ate po shkon ne Lezhe?"- pyeti Meta. Natyrisht qe po i thashe. "Ehe, e kuptova!" -tha kryeministri Meta dhe mbylli telefonin. C'kishte "kuptuar" ky Meta? Nderkohe nderhyri "shoferi Nano" duke me pyetur: "C'kishte shkerdhata? Pse te mori? Ca donte skraparlliu i qenit!". Ne moment e parandjeva lojen dhe sherrin e rinisur mes tyre. Puna si gazetar na e kishte rritur nuhatjen e sherrnajes. Makina ecte me me shpejtesi. "Kujdes se do te na rrezosh"-ngacmova kryetarin -shofer. "Ore me trego se pse te mori ai bythe...?!" -insistonte Nano. "Me pyeti se si ecen shoferi "-e genjeva Genjeshtarin e Madh. Beri sikur e hengri edhe ai. Ndonese i kisha marre masat per fitoren ne Lezhe, pasi nuk do ti lija per te vjedhur me votat, porse gjithsesi "shoferi" im prishte pune. "Do te behemi bashke- nderhyri Nano- qe ta rrezojme Meten?". Atehere mendova se c'behet nese e genjej edhe une zotin Nano! Asgje. Sa ka genjyer ky Nano, mendova ne cast. Po ia "fus" edhe une njehere. "Po, do ta rrezojme Meten!"- i ktheva pergjigje. Menjehere kryetari u be nje "shofer" i degjueshem. Namin beri ne Lezhe kunder Metes. Filloi sulmi dhe strategjia Nano per rrezimin e kryeministrit dhe marrjen e postit presidencial ne vitin 2002, vit kur i mbaronte mandati zotit Meidani.
NANO PARA LEKUT Pas takimit ne qytet dreka na priste tek restorant "Diella" ne Kune-Vaine, nje vend perrallor natyror. Gjate drekes ishim duke trokitur gotat e para te rakise kryetari i bashkise Gjok Jaku, ish-deputetet e PS-se Ndrec Pema e Agustin Marku si dhe Marash Ndoka. Me bie telefoni. Prape kryeministri Meta. " Si e kam kryetarin tone ?"-me pyeti Meta gjithe shpoti. Nanon e kisha ne krah te majte dhe krejt afer meje.Si finok qe eshte e nuhati se dikush me rendesi duhej te ishte ne telefon. Une flisja, por as Nano nuk bisedonte me njeri, pasi veshet i kishte tek biseda ime, qe gjithsesi mundohesha te ishte e shkurter." E ka nisur keq sulmin ai qe ke ne tavoline majtas teje"- ngriti zerin Meta nga ana tjeter e telefonit. Me sa duket dikush ne tavoline i kishte raportuar kryeministrit ne Tirane se kush ndodhej e si ishte vendosur edhe tavolina ! Per te mos e zgjatur biseden aq shume pasi asnje nuk pipetinte ne tavoline meqenese Nano e kishte mendjen tek ajo cka komunikoja une, atehere iu pergjigja kryeministrit" Flasim ne Tirane. E kam anijen ne det. Kur ta ankoroj atehere flasim ". Nuk e kisha mbyllur akoma telefonin kur kercen kreu i tavolines , pra zoti Fatos. "Ore, paske anije ne Shengjin ti?! Me nafte, cigare apo me cfare e ke? Une vij te te bej fushate ne Lezhe e ti me Meten keni anijet ne det ?!"- bertiti dhe e kullufiti nje gote dopio me raki. Eh, c'rashe ne sherr me kete "anijen", te cilen do ta sqaroj me vone e qe mbetet nje histori per te qeshur sa here takohem me Meten. Nano u terbua. Tavolina filloi te rrenohej. E qeshura e nanoisteve u zvenit. Karkalecat e pjekur nga Diella u mbeten ne duar.As nuk i hanin, as nuk i ulnin ne pjate. Nderkohe Nano i fut dhe nje dopio. Erdhi ne forme. Te pranishmit filluan te qeshnin nen buze, por me pare se te qeshnin shikonin kryetarin Nano nese qesh ai apo jo. Sapo ai rrukulliste ndonje gote e qeshura mbushte restorantin natyror "Diella". " Sa anije ke ne det ?"- me pyet papritur zoti Nano.-" Njeren ti dhe tjetren une !"- e mbylli kete histori ai pa pyetur se c'ishte ajo puna e "anijes" qe i thashe Metes ne telefon. Numerova dhe sa ore duhej te mbaronte votimi . Ishte e premte. Epo, thashe edhe 60 ore duhen dhe i peshperita ne vesh : " Te henen vij te takoj per anijen !". Gazi shpertheu. Nuk pihej me, por defrehej. Filloi kenga. Vetem orkester nuk kishte. Pasi kishte kaluar nja tre ore pije e ngrenie afer detit nje telefon i bie kryetarit Nano. "Do ta shkaterroj ! Ka per ta pare ai mut ! Do te me pres buken mua ai kokemadh ?!- bertiste e ulerinte Nano ,aqsa tavolina ngriu. "Dicka e madhe do te kete ndodhur "- me thote nje nanoist nga e djathta. Nderkohe Nano ishte larguar paksa nga tavolina, por gjithsesi degjohej se cfare thoshte. Nuk kishte nevoje te mbaje veshet ngrehur, pasi ai bertiste e shante me fjalorin me te fundit. "Ore bythqire ! Kush kujtoni se jam une ! Do t'ju shkrije. Si, si guxoni te pushoni Dhimitraq Raftin, drejtorin e Pergjithshem te Telekomit ?! As nuk me rruhet per PS e as per KPD. Do t'ju q nenat ! "- e mbylli biseden, nuk dihet se me cilin foli dhe erdhi , rrufiti dhe nje teke tjeter. U ngrit dhe iku. Tavolina ngriu. Ika dhe une. Nuk kisha kaluar Fushe Krujen, pasi po mendoja se ma beri dy here mut fushaten e qershorit 2001. Njehere me KQZ-ne ne korrik e tani ne gusht dy dite perpara votimit te perseritur. Telefoni tingellinte. Ishte Nano. " Mos harro anijen time ! Te pres ne zyre per pjesen qe me takon !". Dhe pa pritur pergjigje qe ti sqaroja se si ishte puna e asaj "anijes" se Lezhes e mbylli. Epo mire, mendova ne cast, ia jap une "pjesen e anijes " te dielen ne darke. Ne Tirane kishte filluar sherri ende pa mbaruar rezultati final i votimeve. Akoma as PS e as PD nuk e dinin sa deputete do te merrnin. E majta plasi sherrin mes vetit. Shkarkimi i drejtorit te Pergjithshem te Telekomit nga kryeministri Meta vendosi skalionet perballe njeri tjetrit ne PS. Kryetari i PS-se nuk donte t'ia dinte me per fitore apo humbje te socialisteve. I ishte prekur njeriu i tij, zoti Rafti, njeriu i Telekomit. E diela erdhi shpejt dhe ne darke rezultati doli me diference te madhe per mua. Fitova. Te nesermen, ende pa shkuar ora 8.30 e mengjezit, kur me merr Fatos Nano." Dua anijen time ne zyre ! Mos u vono ", dhe sic e ka per tradite te mbyll telefonin per te mos patur mundesi per ta sqaruar. Me mire po shikoj edhe njehere proces-verbalet e qendrave te votimit te zones, thashe me vete, se mund te na prishe prape pune tek KQZ-ja e tij. I pashe. Ishin te "blinduara". Nderkohe gazeta "Shekulli" kishte shperthyer ne sulm total kunder rikandidimit per kryeminister te Ilir Metes. KPD-ja ishte caktuar per tu mbledhur. Skalionet ne PS ishin rreshtuar per beteje. Gramoz Ruci ishte ne anen kryeministrit. Edhe Dokle. Edhe plot te tjere qe sot jane diku afer Nanos. Punen e "anijes" ende nuk e kisha sqaruar me Nanon. E takova ne hotel Rogner. Ishte me Malajn . "Anijen !" "ngriti zerin Nano dhe me zgjati nje puro. E mora dhe iu pergjigja duke qeshur :" Anija" u kthye ne baze !". "Ore, c'baze me tha se nuk jemi tek filmi "Balle per balle", por me jep pjesen time "-ngriti zerin dhe veshtroi me syzet e trasha gjithe tersellem." Une te jap mandatin e ti merr edhe anijen kjo nuk eshte pare"-tha prape zoti Nano, aq sa te tjeret kthyen koken. "Anija" ishte mandati, o zoti kryetar. Ma fute ne korrik me Celibashin . Tani jam ne molo. Jemi 1 me 1"- ia ktheva dhe ula ne tavolinen perballe. " Shiko, cfare shkedhate qenka ky Lesi ! Ma futi ! Si nuk e pikasa kete gje qe t'ia hiqja prape mandatin tek Celibashi"- iu drejtua ai Arben Malajt dhe shikoi nga une. Kaq ishte historia e "anijes" se Shengjinit, per te cilen zoti Nano mendonte se do te mund te rruante nja 100 mije marka gjermane. KPD-ja e 20 gushtit 2001 ishte dueli i pare, tashme publik mes Metes dhe Nanos. Malaj ishte ne mes. KPD-aret ishin pozicionuar. Kryetari i PS-se humbi thelle. Kontradiktat dalin ne publik. Beteja filloi hapur. Meta gabon ne strategji. Nano sulmon dhe ben masaker mbi ministrat e qeverise se PS-se. Angjeli, Muci e Fino nuk guxonin te hapnin televizorin ne darke ne shtepite e tyre, pasi masakra Nano ishte e nivelit te Oktavianit ne Aleksandri si para 2100 vitesh. Nano grushton mbi ballin e Metes, kurse ky i fundit hesht, turbullohet, terhiqet. Une vendosa ti hap me shume dyert e medias time zotit Nano, natyrisht dhe Metes, porse Iliri preferoi terheqjen tamam si Mark Antoni ne betejen me Oktavianin. Kryetari i PS-se shfrytezoi mungesen e dritave elektrike, papunesine, gjithcka qe i dilte perpara. E beri qeverine si Senatin e Romes se lashte para vrasjes se Jul Cezarit. Mjeshter i madh per te sulmuar e shkaterruar gjithcka kishte ngritur ai vete, dhe te tjeret ne PS. Qeveria u kthye ne nje thes me miell qe sa here i binte nxirrte pluhur ! Gramoz Rucit i permendi se ishte veshur me fustan ne vitin 1996 per te ikur nga Shqiperia nga arrestimi i Berishes dhe se i kishte pantollonat me shurre Salarie, kur e beri sekretar te Pergjithshem te PS. Dokles se varfer cfare nuk i sajoi. Nano gjate javes sulmonte e dermonte ne Shqiperi, kurse ne fundjave qetesohej ne Athine e ne Krete. Nard Koka vazhdonte te paguante per ti bere qejfet e nates kryetarit te PS-se, aqsa Agim Isaku dhe Dhimitraq Rafti i thonin Nardit se po na e merr ne qafe kryetarin me kurvat e Athines. Zakonisht ,pasi merrte energji ne Greqi kryetari Nano vinte diten e marte dhe rrinte deri te premten ne vendin qe quhej Shqiperi. Vendi po futej ne kaos politik per fajin e sherrit ne mazhorance. Opozita rrinte. Priste se cdo ti dhuronte pozita nga sherrnaja. Ne nentor 2001 mua me ndodhi nje sherr ne hotel Rogner me nje pjestar te biznesit Hasanbelliu nga Durresi. Nje gje qe ndodhi, por qe nuk duhej te ndodhte. Pushket u bene gati. Menjehere me vjen ne shtepi zoti Nano, tamam diten qe do te sulmonte ne Peze te Tiranes zotin Meta si nje fashist. Natyrisht qe e falenderova per viziten. Gjithsesi ishte civil, ndonese donte ta shfrytezonte politikisht. Duke u ndare me thote ne vesh "Do ta perdore ngjarjen tende kunder Metes, por mos me pergenjeshtro !"- tha dhe iku. E plasi ne Peze. Une isha bere hero ne Peze nga Nano. Kaq i duhej perdorimi i ndodhise time. Motorrat gjigand te Nanos zakonisht punojne me tere kapacitetin ntelektual ne momentin qe ai eshte me ngushte dhe ne fund te pusit. Kur eshte ne maje ai shkaterron vetveten. Megjithate erdhi KPD-ja e dhjetorit 2001 per te cilen nuk kam se c'te shtoj per pjesen publike te saj. Me kerkon kryeministri Meta qe te shkoje ne vilen e tij per darke. Ne vilen qeveritare gjeta kryeministrin Meta, ministrat Mustafa Muci, Anastas Angjeli, Sokol Nako, kryetarin e Bashkise Edi Rama dhe gruan e kryeministrit Moniken. Situata ishte e akullt. Meta nuk fliste. Sic duket po mendonte doreheqjen. Muci e shkriu akullin ."Une e le postin kur te duash e si te duash. Por Nano nuk do te ndaloje ketu. Ai synon Presidencen qe i mbaron Meidanit ne shtator 2002". Menjehere reagon Angjeli: " C'post te leme ! Ne u shkrime per kete vend e Nano me thote hajdut ! Jo, ore. Dhembe per dhembe do ta luftojme. Do ti nxjerr une llogarine bankare qe ka ne Zvicer. Ma thane ato te Bankes Boterore kur isha ne Amerike. Do t'ia cjerre masken atij maskarai qe luan me jeten e femijeve te mije ! Ne punojme ketu, kurse ai shetit me kurva ne Athine" - bertiste Angjeli.
NANO PRESIDENT REPUBLIKE?
- He mo Niko, - me drejtohet mua Angjeli, - a e meriton qorri (nenkupto Nano) qe t'i japim nje dajak te forte? U largova nga vila kryeministrore dhe vrapova njehere ne gazete. U ktheva. Nje mendje me thoshte qe t'u thoja gazetareve qe te dilnin me nje titull: (Angjeli, 250 mije dollare Nanos per fushate(, por prape e terhoqa. Te hedh ne gjyq dhe ta mohon. E, ku i dihet Angjelit. Tani eshte ne kete breg e pas nje ore ta ben me dore ne anen tjeter te bregut! Nderkohe Viti i Ri 2002 filloi per qeverine si pas nje varrimi. Dhe vertete kryetari i PS-se Nano e kishte bere gati (arkivolin( per qeverine e tij te socialisteve. Priste t'i vinte gozhdet kapakut! Mjeshter si Nano nuk kisha pare asnjehere ne politiken shqiptare. Paradite sulmonte qeverine e PS-se dhe ne darke i conte fjale Berishes qe te heshte sa te rrezonte Ilir Meten. Nje dite i premtonte nje deputeti se do ta bente minister Rendi dhe te nesermen genjente nje tjeter deputet. Ēorbe e beri PS-ne. Nje e nga nje filluan t'i ikin kryeministrit Meta njerezit. Per postin e ministrit te Rendit Publik ishin karikuar kater deputete te PS-se. Per minister Kulture tre deputete. E keshtu me radhe. Secilit deputet, kur e therriste, i thoshte gjoja ne konfidence: (Kujdes, mos i trego askujt se do te jesh minister!(. Dhe shumica e deputeteve te PS-se, afro 45 veta, kishin veshur me mendje kostumin e ministrit, nderkohe qe vetem 18 ministri ishin gjithsej. Hiqi kater qe ishin per aleatet dhe ngeleshin 14 ministri. 45 deputete kishte genjyer vetem per 14 ministri! Si te mos mjaftonte loja e Nanos ne kafenene e parlamentit, une dhe Ben Blushi, nje njeri i rralle per nga zgjuarsia, talleshim me ndonje deputet qe kishte mbetur pa post. Ia jepnin nje post ne te dy! (Na e tha Nano mbreme tek Piaza( - thonim, nderkohe qe as nuk e kishim takuar Nanon. Vec t'i shihje deputetet e mazhorances ne sallen e kafenese se parlamentit. Sa hynte Nano, te gjithe kthenin koken se cilit do t'i fliste te parit. Por si mjeshter i madh kryetari Nano shkonte sa nga njera tavoline ne tjetren. Diku pinte nje cigare, diku nje kafe, tek nje tjeter grup deputetesh tregonte ndonje barcelete me femra. Mjeshter i paperseritshem. Nje here po vinte tek tavolina ku ishim une, Blushi dhe Ilir Gjoni. "Shih, kur te na mashtroje" - tha Blushi. - Ē'kemi cuna? - tha dhe u ul duke pire nje puro. - U mendove ti Lesi per ate propozimin tim? Ben Blushi me hasi me kembe poshte tavolines pa e pare Nano me kuptimin se "te paska propozuar dhe ty?!". - Po e mendoj, - iu pergjigja, duke mos dashur t'i jap shprese per nje bisede te bere muaj me pare tek "Piaza", ku me kerkoi qe te me blinte nje pjese te aksioneve te gazetes "Koha Jone", TV KOHA dhe bashkerisht te benim nje kompani mediatike qe te bente ligjin ne Shqiperi. Nano iku ne nje tavoline tjeter. Kishte plot deputete qe prisnin nje fjale te embel nga goja e Nanos. Ishte ne ditet qe i duheshin votat per t'ia futur perfundimisht kryeministrit Meta. - Ohu, ta paska futur dhe ty! C'ministri te ka dhene?- ngriti zerin Blushi duke qeshur me te madhe, pasi u largua shefi i elise roze. - Ti tallesh me te tjeret, por ta paska futur dhe ty! Kaq deshi Ben Blushi dhe nuk durohej me pasi sa here e takoja qeshte me te madhe, duke me thene (zoti ministri x(. Ai e njihte Nanon me mire e me nga afer se sa une, ndonese isha vete qe e kisha ndihmuar kryetarin e PS-se kur ishte ne burgun e Bences. C't'i thoja Blushit! Qe zoti Nano me ka kerkuar 50 per qind te medias (Koha Jone( ta blinte nen emrin e dikujt tjeter? Nejse. Keshtu, Nano bllokoi disa here kryeministrin Meta per te zevendesuar ministrat qe i ishin larguar. Nuk paraqitej ai dhe as deputetet qe iu kishte premtuar per ministra. As Berisha nuk vinte me deputetet e opozites. Une asokohe akoma isha deputet i pavarur. Shkoja ne parlament dhe gjeja nje skeme perfekte te Nanos per ta inatosur kryeministrin e tij. Njehere desh u be numri i nevojshem, por erdhi deputeti Gazmend Bizhga dhe i thirri qe te dilnin , pasi (i kerkonte Nano per te pire nje xhin(. Petro Koci ishte me katarsist se vete ai qe e ka krijuar kete fjale. Ai e shoqeroi me shpirt kudo kryetarin e PS-se ne lufte kunder kryeministrit te socialisteve. Megjithate zoti Nano ia shperbleu pak me vone, pasi mbaroi pune me te. E shkarkoi nga posti i shefit organizativ te PS-se, bile urdheroi shoqeruesit qe ta zbrisnin edhe nga makina e selise roze. Ne 8 shkurt 2002 Meta dha doreheqjen e parevokueshme. U nxor asi spathi. Pandeli Majko kryeminister. Qe ne fillim mendja djallezore e Nanos kishte projektuar nje loje te madhe. Kishte fiks 84 deputete. Kaq duheshin per t'u zgjedhur President i Republikes ne fund te qershorit te ketij viti, pasi mbaronte mandati i zotit Meidani. Cdo gje ne sherbim te ketij posti. Takime, bisedime, darka, premtime. Plot e perplot tasi! Por nje pjese deputetesh, te cileve iu ishte premtuar posti i ministrit me kusht qe te rrezonin Meten, tani kishin mbetur pa karriken e ministrit. Ata kishin kaluar netet e gjata te dimrit me enderra ministrore. Kishin blere kostumet e reja. Flisnin me komshinjte se (Nano me ka premtuar minister(. Grate e tyre flisnin me serbez e gjithe tangerllek ne zyrat ku punonin. Pra, gjithe ajo parapergatitje ministrore kishte sjelle ftohje nder radhet nanoiste. Majko vazhdonte te qeveriste, por nuk e pyesnin ministrat. Kryeminister de facto ishte Fatos Nano. Por Anastas Angjeli thurte intriga per t'u rikthyer. Anijes se Metes i ishte futur uji. Por Caci (Angjeli) nuk mund te rrinte ai pa qene deputete e ne lojen politike. Ne fillim te majit 2002 Ilir Meta shkon me te shoqen Moniken ne ishullin e Korfuzit per pushime. Nderkohe Angjeli kishte sponsorizuar avionin carter te Marsel Skendos, bashkepronar i TV Klan dhe nje biznesmen cilesor ne vend. Ne avion per ne Korfuz kishin hypur Anastas Angjeli, Blendi Fevziu dhe Aleksander Frangaj. Nga ana tjeter Angjeli kishte telefonuar Fatos Nanon ne spitalin e Athines, ku po kuronte gishterinjte e prere nga aksidenti automobilistik ku i kishte kerkuar qe te vinte ne Korfuz per t'u takuar me Meten, i cili nuk komunikonte me kryetarin e PS-se per aresyet qe sapo kemi thene. Sipas informacionit qe kam, te cilin ende nuk e besoj, por po e marr te mireqene se Meta nuk e dinte se Nano po vinte nga Athina me nje avion tjeter, po carter, per te bere nje kompromis te madh mes tyre. I ngritur nga spitali, me mjek tek koka dhe Nard Koken kudo, Nano mberriti nga Athina ne ishullin e Korfuzit. Ne Ishull kishte ardhur edhe Nikolas Geixh. Me te gjitha menyrat qe njeh Angjeli takimi Nano-Meta nen vezhgimin e Geixh u realizua. Ish-bashkepronari im ne gazeten (Koha Jone( Aleksander Frangaj, tani bashkepronar ne TV Klan ishte nje prej neociatoreve potencial ne kete takim te Korfuzit. Takimi u be ne Royal hotel. Nano rrinte i sikletosur nese Meta do te ishte ne humorin qe i duhej Nanos per qellimin per te cilin Angjeli-Geixh synonin. Nano synonte te bindte Meten qe te hiqnin Majkon nga kryeminister dhe te rikthehej perseri Iliri ne postin e kreut te Ekzekutivit me kusht qe votat e Metes te shkonin per Nanon President. Votimi ishte i fshehte dhe nuk kishte garanci. Takimi e theu akullin e dhjetorit 2001, por nuk vendosi guret ne keshtjellen presidenciale te Nanos.
- Duhet te pyesim edhe Edi Ramen per kete gje,- kishte insistuar Meta.
QEVERIA NANO-META E BEJRUTIT
- Ilir, si e lame atehere? Une President Republike dhe ti kryeminister? - pyeti Nano ne prani te negociatoreve te rendesishem. - Ata, as qe i pjerdh fare! Nuk kam pare race me te poshter dhe ineficente se ato lloj njerezish, - e mbylli biseden kryetari i PS-se, tek i cili ishte perzier endrra per t'u bere President Republike edhe me votat e njeriut, te cilin e kishte dermuar ne fundvitin e 2001 dhe ne fillim te vitit pasardhes. Fatos Nano , duke qene nga natyra i zgjuar, cinik, mosmirenjohes, por edhe i batutave te rralla, e kishte te veshtire brenda vetes te ulej ne ate nivel sa te vinte deri ne ishullin e Korfuzit me duar te lidhura e te fashuara, pas operacionit. Por si nje politikan pa asnje virtyt nuk e kishte per gje qe tani te dermonte e te quante kriminel dhe ne momentin qe i vinte interesi te darkonte me ty dhe te tregonte batuta, nga e qeshura e te cilave "thyenin" xhamat e restorantit. Takimi Nano-Meta ne ishullin e Korfuzit mbaroi me nje bisede te hapur per me tej, por qe nuk konkretizoi gjithcka. Ata thurnin kulisa ne ishullin grek nen hijen e antishqiptarit Nikolas Geixh, ndersa shqiptaret nuk e dinin se c'luhej me fatin e tyre. Me i kenaquri ishte Anastas Angjeli. Nano u kthye prape ne spital per gishtat, kurse Meta ne Tirane. Ne opinion diskutohej se cili mund te ishte emri i Presidentit te ri te Republikes, pasi zotit Meidani i mbaronte mandati presidencial. Gazetat dhe televizionet shqyheshin duke dhene variante nga me te ndryshmet, por mbizoteronte emri i Fatos Nanos, si kryetar i mazhorances. Opozita kishte paralajmeruar se vetem Nano nuk mund te ishte, pasi nuk kishte votat e rregullta per te fituar 2/3 e parlamentit. Berisha pranonte, indirekt, se PS-ja kishte te drejten per te qeverisur, por nuk bindej qe kryetari i PS-se te hypte ne karriken e Presidentit. Te dy ishin ne lufte. Nuk flisnin me njeri-tjetrin. Armiq deri ne vdekje. Te pakten deri ne fund te qershorit 2002. Nderkohe Nano nuk rrinte nje minute pas levizur, biseduar, pire kafe me njerez te ndrysh`m qe kishin interes per te, pasi duheshin votat per ne parlament. Sic thashe me siper, i duheshin fiks 84 vota ose 2/3 e parlamentit. Per dreq, rastisi qe 81 vota ai i siguroi, por mbeteshin 3 te fundit qe ishin votat e Prec Zogajt, Arben Imamit dhe e imja. "Me erdhi ne dore" - thashe me vete. Ma kishte futur perbukuri ne zgjedhjet e 2001 me ane te KQZ-se se Celibashit dhe tani Perendia ma solli ne shteg. Me kerkoi takim ne hotel "Rogner". Aty rrinte ato dite qe ai kishte interes. Buzeqeshte dhe ishte hokatar i madh me cilindo. Kur mendon se c'eshte bere tani ne vitin 2004, qe eshte kryeminister, thua me vete se ndofta kemi njohur nje Fatos Nano tjeter. Tashme eshte bere me miliona e miliona, ka pushtet, ka pasuri, ka helikoptere e c'nuk ka. Tani eshte Fatosi i vertete, ai qe nuk dinim ne vitet 1991-2001. Por le te rikthehemi prape tek Fatosi qe shfaqej ne publik si tolerant e miqesor. Ilir Meta me zor po rezistonte pas nje propozimi ne Grand Hotel ne fund te qershorit 2002. Ben Blushi dhe Edi Rama me autorizim te Fatos Nanos kerkonin t'i perconin mesazhin se President behej Nano, kurse Meta rikthehej kryeminister. Per largimin e kryeministrit Majko nuk ishte problem. Nuk e donin tashme as Nano e as Meta. Njefare Xhorxhi francez me origjine libaneze qe rri ne Tirane dhe ka interesa tek fabrikat e cimentos ne Shqiperi merr rolin e negociatorit per te vendosur mes Nanos e Metes nje ure te fundit. Njeri President Republike dhe Meta kryeminister. Ne kabinetin e ri, Iliri mund te merrte ke te donte . Nuk kishin me vlera akuzat e Nanos ne KPD-ne e dhjetorit 2001. Mjaftonte vetem qe ai te behej President dhe te kishte mandat zyrtar per Xhoanen si First Lady shqiptare. Franko-libanezi u be mik edhe i Ilir Metes, ndonese Meta e mohon ne mjedise publike. Ditet po kalonin dhe po afrohej data e zgjedhjes se Presidentit te ri te Republikes. Nga e majta dy njerez mjaftohej te merreshin vesh: Fatos Nano dhe Ilir Meta. Te tjeret ishin ushtare te urte. Ndersa Namik Dokle e Skender Gjinushi punonin qe te rizgjidhej perseri Rexhep Meidani. Te dy e dinin se komuniteti nderkombetar nuk e pranonte Nanon si kryetar Shteti. Ndaj me mire Meidanin e urte sesa ndonje tjeter. Nano kete e dinte. Ai kishte informacion se cfare bente secili gjate 24 oreve. Kishte ngritur nje rrjet perfekt informacioni. Njehere, sapo hyra ne hotel "Rogner" per nje kafe dhe ulem me Remzi Lanin e Ben Blushin, nuk vonoi as 10 minuta e me merr vete ne telefon. "Te fala Remziut dhe Blushit" - me thote, duke me lene nje takim, pasi akoma nuk isha i qarte per voten time se ku do ta hidhja ne parlament. Nderkohe komuniteti nderkombetar dhe sidomos ambasada amerikane ne Tirane u vune ne alarm per stabilitetin e vendit, pasi opozita kishte paralajmeruar demonstrata te forta nese Nano zgjidhej President Republike. Filluan te kapnin pjesetare te rendesishem te mazhorances qe te bindej kryetari i PS-se se nuk mund ta enderronte kolltukun e Kryetarit te Shtetit. Edi Rama u qartesua. Ben Blushit nuk i dihej mendimi. Fatos Klosi, Skender Gjinushi, Rexhep Meidani e Namik Dokle takoheshin si dikur njesitet guerile per te ndaluar ardhjen e Nanos si President. Fatos Klosi takonte disa deputete te PS-se qe kane akoma dosje ne SHIK. Dhe dosja te ben vete presion politik! Prec Zogaj kaloi menjehere pro idese se Berishes. Arben Imami po mendohej. Ende nuk e kishte vendosur. Une gjithashtu isha i pavendosur; nese duhej apo jo t'ia jepja. Nisur nga vitet e burgut qe kishte bere padrejtesisht e politikisht thoja "PO", natyrisht per Nanon. Shikoja mes radheve te mazhorances dhe natyrisht ishte pe moshen me dinaku dhe me potenciali. Prape thoja "PO". Te mos harrojme se deri ne keto momente ishin tre votat tona qe mund ta benin ate President. Thuhej se mund te ishin blere dhe dy vota nga radhet e opozites, pasi votimi ishte i fshehte, por per emrat nuk e dija se kush ishin keta deputete te opozites. Porse puna po shkonte tek keto vota. Ka momente ne historine politike qe puna shkon dhe tek nje vote, sic ka ndodhur ne fund te vitit 2003, por do ta shpjegoj nje here tjeter. Akoma Meta-Nano nuk kishin rene krejtesisht dakord per skemen: Nano President, kurse Meta kryeminister. Kryetarit te PS-se nuk i durohej deri sa te ngjitej ne krye te Shtetit. I ishte kthyer ne obsesion. E gdhinte duke pire gjithe naten tek "Piaza". Tako, premto, genje, bej ministra, drejtore, prefekte e cfare nuk premtonte vetem e vetem per te gjetur mekanizmat per te marre 84 vota per President. E takova ato dite ne Rogner, krejt rastesisht. Une isha me Ben Blushin, Ilir Gjonin dhe Agron Duken duke pire nga nje birre. Kur nga pas kolonave te hotelit kishte qene Fatosi me Xhoanen. Na thirri. Shkuam. Natyrisht ai ishte me i madh se ne e aq me teper qe ishte i shoqeruar nga e shoqja. Te tjeret i zgjaten doren Nanos me perpara se te takonin Xhoin. Une, nisur nga parimi kristian, respektova te shoqen. E takova ate perpara. I putha doren ne shenje respekti dhe xhentilese demokristiane, porse Nanos iu duk se u vonova ne miresjelljen time. - Ej, kujdes zoti Lesi. Nuk eshte ne Partine Demokristiane gruaja ime! - foli duke qeshur. Une sapo isha zgjedhur kryetar i PDK-se se Shqiperise dhe iu pergjigja po me shaka.
- Kam vendin bosh te nenkryetares se PDK-se, - nxitova t'i ktheja pergjigjen me shpotite qe ai i ka me qejf. Kjo ndodhi ishte ende pa u zbardhur se kush do te ishte President. Cdo vote deputeti kushtonte per Nanon. Por Ilir Meta akoma hezitonte per te pranuar ose jo oferten e fshehte te kreut te PS-se. Mes hezitimit i mberriti franko-libanezi i cimentos me nje aktmarreveshje me shkrim te propozuar nga Fatos Nano. Nje kopje e aktmarreveshjes eshte ne duart e mia, ndonese me shkrim dore te frankolibanezit te Nanos. Po cfare kishte aktmarreveshja e propozuar ne menyre te fshehte nga kryesia e PS-se dhe mazhoranca e majte. Ilir Metes i jepej posti i kryeministrit dhe posti i kryetarit te PS-se, pas nje kongresi te jashtezakonshem, ne momentin kur Nano te behej President me votat e grupit te Metes. Me mire nuk kishte per Meten! Edhe kryeminister, edhe kryetar i PS-se. Sipas informacionit qe disponoj dhe jam i bindur se mbetet i vertete, Meta per pak sa nuk ra dakord per ta firmosur. Sot do te kishim President Nanon dhe kryeminister Meten. Nje dyshe mike-armike! Meta asokohe me thote se nuk e pranonte komuniteti nderkombetar qe Fatosi te zgjidhej Kryetar Shteti. Por une mendoj ende se, pervec kesaj qe eshte e vertete, Meta nuk kishte besim me tek ai pas asaj qe i beri ne dhjetor 2001, ku i permendi edhe te vdekurit e fisit. Kam bindjen qe nese Meta do te kishte garanci burrerie dhe politike nga Nano, edhe mund ta bente President. Meta njihet si dore e forte ekzekutive dhe pragmatist, keshtu qe opoziten ai e mbante larg unazes se Tiranes, te pakten per disa vite. Ditet kalonin shpejt ate mesvere 2002. Per here te pare ne historine e ketyre viteve pluralizem me therret kryetari i PD-se, Berisha, per takim. Takimi kishte aperturen si kryetar i PDK-se, si parti e qendres se djathte, por qe akoa nuk ishte futur ne aleance me PD-ne, pasi une kisha nje histori te ngaterruar me Berishen ne vitet 1992-1997. Pas meje ishte edhe botuesi i nje gazete te rendesishme, por edhe vota e deputetit ne salle. Nje vote ishte, por nga nje vote beheshin shume vota kunder Nanos. Une kete e dija. Takimi kaloi normal, por pa i besuar akoma njeri-tjetrit. Berisha nuk kishte besim tek une dhe e anasjellta, as une tek ai. Akoma "notoja" politikisht ne ajrin mes PS-se dhe PD-se. Fatos Nano e mori me ne fund pergjigjen se nuk mund te behej President. Filluan te lakoheshin emra te ndryshem. Qe nga Artur Kuko e deri tek Sabri Godo. Emri i Moisiut ende nuk ekzistonte. Por kryetari i PS-se, duke qene jashtezakonisht i konvertueshem, pranoi oferten e grupit te Metes qe te behej ai kryeminister. - Une kryeminister?! Kurrsesi jo. Ai vend eshte i mallkuar per mua, - i ishte pergjigjur Metes ne takimin koke me koke diku ne periferi te Tiranes. Nderkohe kryesia e PS-se as qe e dinte se c'po luhej nen rrogoze. Por, me sa duket, ne darke, dikush nga familja ia kishte prishur mendjen. Te nesermen e takimit ne nje restorant diku ne periferi te Tiranes, ku ka dhe pishine, por edhe dhoma qetesie, Fatos Nano therret urgjent mikun-armik, Ilir Meten. - Pranoj te behem kryeminister. Presidentin ta gjejme bashke, - ishte pergjigja e prere e atij qe do te behej kryeminister. Nderkohe ditet nuk prisnin. Po afrohej data e zgjedhjes se Presidentit. Nano e ndau perfundimisht mendjen per t'u bere kryeminister. Nga Stambolli, ku ishte nen shoqerine e pagesave te nje biznesmeni qe ben rrugen Tirane-Stamboll e kthim zoti Nano u nis per ne Bejrut "Izrael). Atje e priste takimi me Ilir Meten, ku do te benin qeverine e re pas zgjedhjes se Presidentit te ri. Pandeli Majko ishte kryeminister. Ai qeveriste pa e ditur se dy miqte-armiq ishin duke darkuar ne nje restorant luksoz me parate e frankolibanezit qe rri ne hotel "Sheraton" ne Tirane. Ne Bejrut ishin Fatos dhe Xhoana Nano, Ilir Meta, Monika Kryemadhi dhe Mustafa Muci. Ne qoshe rrinin dy biznesmenet e cimentos dhe ai i linjes Tirane-Stamboll e kthim.
- Nuk e pranoj pa u futur dhe ti zv/kryeminister ne qeveri, - i ka kerkuar kryetari i selise roze. Por nuk kishte besim Nano tek Meta. Ashtu dhe ky i fundit tek Nano. Darkonin bashke, por nuk i besonin njeri-tjetrit! Me ne fund, qeveria u pagezua Nano-Meta. Por ne Bejrut, ama! Se c'donte Bejruti per te bere qeverine shqiptare, hajde e merre vesh. Ne Shqiperi debatohej per emrin e Presidentit, ziheshin, flisnin te gjithe si kompetente, por asnjeri nuk e dinte se c'ishte vendosur ne Bejrut mes Nanos e Metes. Pervec postit te zv/kryeministrit, Iliri do te merrte dhe ate te ministrit te Rendit Publik. Skema ishte realizuar ne menyre perfekte. Presidenti duhej te ishte nje njeri qe ta kishin ne morsete. I benin qejfin edhe Berishes dhe me kete rast mbyllnin problemin e zgjedhjeve te 24 qershorit 2001. Nano donte doren e Berishes, pasi nuk mund te qeveriste. E kishte provuar disa here dhe kryetari i PD-se e kishte hedhur nga kreu i qeverise sa here kishte dashur. Ndaj duhej loje e zgjuar per emrin e Presidentit.
DY NGA VESET E SHUMTA TE NANOS Pervec ndonje virtyti te lindur dhe qe lidhet me trashegimine tek zoti Nano gjate ketyre 13 viteve te rremujshme e plot intensitet njoha edhe dy prej veseve te shumta qe ai manifeston; smiren kundrejt atij qe ka sukses dhe vesit-deshire per t'u tallur me fatin e tjetrit. Per kete te dytin e kisha pikasur qe ne momentet e para kur e njoha pas daljes nga burgu. Nga vitet '91-"97 vetem njehere e kisha takuar ate. Ne vitet e burgut te padrejte kur i vdiq e ema vajta bashke me shume te tjere kolege per ti shprehur ngushellimet. Bile me ane te Gramoz Rucit i cuam fjale para se te shkonim per ngushellim me Aleksander Frangajn, Frrok Cupin, Armand Shkullakun, Andi Bushatin, Teodor Kekon, etj., se nese i nevojitet ndonje ndihme financiare per te kryer ceremonine e percjelljes se nenes se tij ishim gati te merrnim ne financat e lodhura te gazetes "Koha Jone". Miku ne dite te veshtira te nevojitet. Por nuk paten nevoje, pasi biznesmeni Gaz Demi kishte paguar gjithcka duhej per ta nderuar familjen Nano. Kam qendruar vetem per vetem me Fatosin dhe te atin Thanasin per afro 30 minuta, aq sa u be xheloz Namik Dokle e Gramoz Ruci. Mbaj mend si sot qe insistonte qe ne si gazetare te gazetes "Koha Jone" te mos terhiqemi para presioneve te pushtetit. "Do te dijme t'ua shperblejme qendresen stoike tuajen" -tha dhe iu drejtua Thanasit, te atit : "Ua kemi borxh si familje ketyre djemve!". Mbaj mend qe i kam thene, nder te tjera, se familja, pra gruaja e tij Rexhina dhe femijte, le te vijne e marrin leke, aq sa kemi mundesi financiare, duke gjendur anen "ligjore" si honorare per "shkrime". Keshtu qe vetem me nje takim nuk mund te krijosh idene per virtytet apo veset e nje njeriu. Nanon e perkrahnim me koleget gazetare te gazetes "Koha Jone" gati ne idil, pasi jo vetem qe e quanim burgosjen e tij te padrejte e politike, porse edhe nga letrat e tij derguar gazetes na thoshte se "jeni dallendyshet e lirise dhe heronjte e nje epoke te re qe po lind". Bile gazetari Andi Bushati ishte gati ne shfrenim nje nanoist i pangopshem. Kurse Frrok Cupi ishte i bindur s e majta shqiptare mbetet e percare dhe Berisha sundon pergjate shume viteve nese Fatos Nanon nuk e nxjerrim nga burgu. Te mos harrojme se ne PS ia kishin bere gati "litarin", pasi Servet Pellumbi, Namik Dokle e deri diku edhe Ilir Meta, as qe donin t'ia shihnin surratin. Thoma Gellci, asokohe kryeredaktor i gazetes "Zeri i Popullit" ishte urdheruar nga Dokle dhe Pellumbi qe te mos botonin mocionet per debat ne PS te kryetarit pas zgjedhjeve te vjedhura te 26 majit 1996. Pandeli Majko, Gramoz Ruci, Ilir Meta, Kastriot Islami, Arta Dade, Perparim Sanxhaku bene gjate viteve te burgut te pamunderen qe te lirohej kryetari Nano. Ne ditet e nje greve urie per Nanon ne seline roze zoti Luan Hajdarga, pervec qofteve e pulave te pjekura, mbante tek koka edhe dosjen e burgosjes se kryetarit te PS-se. Pra duke qene me te drejten dhe kunder cdo shfrytezimi te pushtetit nga cdo mazhorance une dhe stafi i gazetareve te gazetes ende nuk e njihnim si njeri Fatos Nanon. E shikonim si lider te burgosur dhe qe i ishte privuar liria. Sa here na kane rrahur punonjesit e SHIK-ut te Gazidedes na thonin, duke na goditur" po shkruajtet here tjeter pro Nanos do t'iu shqepim ne dajak". Dhe realisht dajaku ne ate kohe nuk na ka munguar. Megjithate ky ishte kryetari i PS-se qe njihnim deri sa doli nga burgu e ndofta aty nga vitet 1999-2000 filluam te kuptojme se nuk ishte ai lideri me virtyte qe idealizonim. Megjithate qe te mos i largohem asaj cka doja te thoja ne fillim te shkrimit te sotem tek zoti Nano eshte e mbledhur ne gryk te fytit vesi i smires per dike tjeter, i cili realizon suksese apo para. Kur i tregojne, urdia e servileve, se filan tregtar apo iks njeri i njohur ka suksese ne dicka apo sidomos ne para, atehere kryesocialisti behet shume keq. Nje shpirt i zi duket sikur i merr frymen dhe urdheron gjithcka qe ta mposht, ta vjele apo ta shikoje rrugeve si lypes. E kisha degjuar nga shumegoje ne PS per nje ves te tille qe Nano ndjehet keq kur degjon mire per dike, sidomos ne fushen e politikes apo financave. Cfare ti bej ketij njeriu-thashe me vete nje dite. Ej bela, mendova, do ti kurdis nje loje qe ta shikoj me syte e mije kete ves te tijin. Jemi akoma para zgjedhjes se Presidentit te Republikes ne korrik 2002. Marre ne telefon Ilir Meten dhe i thashe te na ftoje per darke ne hotelin me te shtrenjte te Tiranes Fatos Nanon. Kishte pranuar me te paren, pa e zgjatur, pasi kishte pyetur se kush paguan. Nderkohe ishte kohe per cdo vote deputeti per te. U takuam ne Restorant Rogner nen shoqerine e orkestres qe ka ky hotel. Orkestrantet jane virtuoze, te veshur me kostum kombetar dhe paguhen shtrenjte. Kisha afersisht nja dy mije dollare neper xhepa, por i kisha marre Albert Xhanit, Presidentit te "Partizanit" 50 mije dollare borxh vetem per ate nate. I thashe qe ti ktheje te nesermen. Alberti u habit ne fillim se perse per nje nate, por duke qene miqe mi dha pa e zgjatur. Dollaret i kisha futur neper xhepa, ne xhakete, ne pantollona dhe nje 5 mijeshe ne corape. E kisha menduar skemen qe do ta cmendja Fatosin. Kur shikon dollare atij i iken mendja.
- Ou, paskeni ardhur zoti Lesi !- ngriti zerin Nano qe ne hyrje te restorantit. Bodigardet e tij u rreshtuan ne cdo qoshe. Sakaq mberriti Ilir Meta. Porositem nje shishe vere, ose me sakte kryesocialisti iu drejtua kamarierit: Nisi hareja e te pirit me gota te medha te veres qe e kur kujtoje cmimin te dukej si uthull. "Do ta perballoj !"-thashe me vete, nderkohe qe dollite filluan per kete e ate. Dy shishet kishin avulluar dhe situata ishte nxehur. Avull nxirrte kryetari. Hiqte syqet, asokohe mbante syze te trasha, dhe iu pastronte avullin e xhamave. Donte te shikonte cdo levizje syri te Ilirit dhe timen. Ai nuk besonte ne Perendi e jo me te na besonte ne te dyve!
- Orkestra! "bertita une aqsa orkestrantet u tronditen nga qetesia qe mbizoteronte restorantin. Po shkonte ora nje e nates. Me mire tani se po me iken nga tavolina, mendova, dhe sakaq i hasa me kembe poshte tavolines zotit Meta. Dhe keshtu mbaroi kenga "nga Shengjini". Prape nga 200 dollare sejcilit. Por jo nga corapet. - Ore, shkerdhate!-mu drejtua Fatosi- Hidhe nganjehere doren edhe ketej nga une! Mbaruam ne oren tre te mengjezit. Pagova faturen e restorantit dhe beme te dalim. " Ne qeverine e re do te jesh minister ne kabinetin tim"-me tha zoti Nano i bindur se kisha miliona. U ndame ne te hyre te hotelit. Ata iken me sirena policie, kurse une u ktheva prape ne restorant. Mora dollaret qe i kisha dhene orkestres. Iu lashe vetem nga 100 dollare sejcilit, pasi pjesen tjeter e kisha bere me fjale me drejtuesin e orkestres qe paradite. "Shfaqja" mbaroi. Te nesermen tek zyrat e "Koha Jone" mberriten nje grup i madh kontrolloresh te atimeve. Nano nuk ishte ende kryeminister, porse kontrollonte nje pjese te rendesishme te Tatimeve dhe Doganave. Ky ishte nje fragment nga moria e atyre qe pashe tek zoti Nano si nje njeri i ndertuar mbi smire e ne hakmarrje. Ndersa ne sensin e servilizmit ai nuk ka ngopje ta levdosh dhe ato qe ka poshte vetes, ne sensin e varesise, i dhunon. Nje prej shembujve qe di t'ia mikloje sedren eshte drejtori aktual i kabinetit te kryeministrit, pikerisht Agim Isaku. Zoti Isaku eshte nje burre i gjate, dyfishi i Nanos ose me sakte 30 per qind me i gjate se sa first lady shqiptar aktual, Xhoana. Agimi eshte paksa zeshkan. Ylli Rakipi thote se "ai eshte ngaterruar ne maternitet nga familja, natyrisht pa dashje. Nuk eshte ky Isaku i vertete". Megjithate ne kete njohim per Agim Isakun dhe keshtu le ta pranojme. Ai ka punuar dikur ne Lezhe. E njoh mire. Shkruan edhe poezi. Dikur e shante kryetarin e PS-se. Bile kur ishte tek Meidani si keshilltar politik sa here na takonte na thoshte: " Ore i cmendur eshte ky Nano? Si ore nuk e kupton qe e ka dosjen plot e perplot me krime kontrabande. Duhet te ik!". Por Meidani e largoi per aresyet qe nuk eshte mire t'ia bejme publike Isakut te Nanos. Iku nga presidenca dhe kur fap na mberriti si keshilltar i zotit Nano. Hajde, hajde, c'metamorfoze ! A ka ndryshuar Nano apo Isaku Agim, akoma nuk dijme ti japim nje pergjigje he per he. Me vone do ta mesojme. Ne fillim Agimi rregulloi gruan e tij, Veren, si drejtoreshe e Qendres Nderkombetare te Kultures . Vera eshte grua e mire, korrekte, ka qene gazetare e gazetes "RD", porse kohet e fundit ka bindje te majta, tamam si Nano. Shkoi edhe ne Internacionalen Socialiste bashke me Xhoin. Kishte nje problem te vogel Vera, por e ka kaluar shpejt. Ka qene per ca kohe mike e ngushte e Rexhina Nanos, gruas se pare te kryesocialistit. Nard Koka, miku me i ngushte i Fatosit ne momente te veshtira politiko-financiare me thote nje dite kur po pinim kafe ne Sheraton Hotel se Vera Isaku cfare nuk thoshte per Xhoin. Dhe na e shpjegoi historine se si kishte ndodhur. Sapo Fatosi filloi te beje daljen e pare ne publik me Xhoanen, vajzen qe vinte nga Athina, Rexhina u step. Tek restorant Nena Mbretereshe, afer kodrave te Liqenit te Tiranes, duke pire kafene Rexhina me Veren ka rene biseda atje ku dhembte. Isakerira eshte perbetuar se do ta pervelojme rven qe na e perlau kryetarin. Por tani ajo ka lene edhe duhanin per ti fituar shoqerine gruas se re te kryetarit Nano. Kurse Agimi, tashme drejtor i kabinetit, perkulet aq shume ne kontrast me gjatesine e tij sa here ia kerkon kryetari roze. E kjo i pelqen shume zotit Nano. Po i lavderove deklaratat apo gruan e re zoti Nano te jep pune, karriere, nganjehere edhe prona, por ne kete rast duhet te falesh me pare tek Angjeli. Pra fillova te verej ato vese tek lideri i selize roze qe as nuk i mendoja, kur e perkrahja me perkushtim c'njerezor bashke me Akeksander Frangajn, Ben Blushin, Frrok Cupin, Andi Bushatin, Martin Leken, Edi Ramen, Fatos Lubonjen, Armand Shkullakun, Andi Bejtjen, Alfred Pezen, Vladimir Prelen, etj. SINDIKATA ANTI-XHOI E NANOISTEVE Pjese nga libri "Si e njoha une Nanon dhe PS", qe do te dale per botim kete vit Zoti Nano e kishte vendosur divorcin me Rexhinen, gruan e tij, porse ende nuk e shpallte. Shenjat i kishte dhene gjate e pas zgjedhjeve te 24 qershorit 2001. Por kryesocialisti duke e ndjere se asnje nga miqte e tij nuk do t'ia miratonte kete akt privat, vendosi mosperfilljen dhe shmagien e kontakteve me ta. Agim Isaku, shkrimtar dhe keshilltar prane kujtdo qe ka pushtet, merr iniciativen , e cila ne thelb mbarte kurajon per t'i thene ate cka mendonin per mikun e tyre kryetar. Ndonese eshte nje ceshtje personale, megjithate miqte kane te drejte te ta thone ate qe mendojne. Ata nuk e dinin se mjeshtri Fatos Nano e kishte skenarin ne koken e tij se si do ta gjente menyren e publikimit te prishjes se kurores me Rexhina Nanon, kete grua me virtyte e cila kishte mbajtur familjen gjate viteve te arrestimit te tij me nje kurajo te paimagjinueshme. E mbaja mend ate grua stoike, e cila kishte ardhur disa here ne dyert e gazetes "Koha Jone" per te sjelle letra nga i shoqi ne burg. Qante dhe lutej tek Perendia per Fatosin. Teodor Keko, nje njeri i rralle per nga vlerat humane, i jepte shpresa dhe i thoshte te mos ligeshtohej, pasi "Nanon do ta nxjerrim nga burgu ".
- E mo Sander " i drejtohej Teodori, Aleksander Frangajt, asokohe kryeredaktor i gazetes "Koha Jone" dhe i burgosur nga pushteti i PD-se,- A do ta lirojme kryetarin nga Benca?
Pak para se te fillonte Levizja per Katarsis u mblodhen tek kafeja e Akademise se Arteve Agim Isaku, Dhimitraq Rafti, Arben Ahmetaj, Albert Caci dhe Emin Barci, nje njeri qe i kishte qendruar afer kreut te selise roze. Ishte dhe nje tjeter, emri i te cilit nuk me kujtohet.
- Nuk mund ta leme kryetarin qe te beje kete budallallėk. I jane zene syte atij - insistonte Isaku.
U nis Dhimitraq Rafti drejt Nanos. Me nje merak brenda vetes, pasi mund t'i ikte fjala nga goja, sapo Nano te nxehej, porse, duke qene njeri qe nuk i donte te keqen e vendosi rruges se cfare do t'i thoshte. Personalisht nga pjesetare te kesaj "Sindikate anti-Xhoi" kam degjuar variantin e bisedes mes Nanos dhe Raftit.
- Ou, zoti Rafti! Ku ke humbur more qerrata?
Dhe Rafti u kthye atje ku e prisnin ata te "Sindikates anti-Xhoi" pa ia thene kryetarit mesazhin e miqve.
- Ia the? Si reagoi? U merzit? Apo nuk e cau bythen fare?--pyesnin pa radhe "sindikalistet".
Se c'kishte ndodhur asnje nuk po kuptonte, por kur e kishte marre vesh Albert Caci, deputet i PS-se ishte merzitur dhe qe prej asaj dite nuk e respekton me Agimin. Zoti Isaku kishte hyre tek zyra e Nanos gjithe mllef dhe sapo ishte ulur per t'ia thene Fatosit mendimin e miqve ia ka prishur mendjen kryetari, i cili sapo kishte nisur Levizjen per Katarsis. - Agim! Beju gati per minister i Jashtem. Do ta rrezoj Meten dhe do te jem vete President i Republikes. Por shkurtoji paksa ato floket se te kane zene syte! Kaq kishte dashur keshilltari -shkrimtar dhe e kishte harruar Rexhinen, Xhoin dhe vetveten. Minister! E c'i duhej "Sindikata anti-Xhoi"! Nxitonte ne darke te takonte Fatosin e Xhoin sebashku me te shoqen Veren, e cila me vone do te behej drejtoreshe e Qendres Nderkombetare te Kultures. U krijua shoqata "Miqte e Xhoit". Agim Isaku dhe Vera ishin emrat e pare te kesaj liste pambarim me emra tregtaresh, bosesh firmash ndertimi, disa pronare apo bashkepronare mediash. Kush ka para behet anetar menjehere. Por nje nga miqte me te ngushte familjare te kryetarit zoti Gramoz Ruci ishte kategorikisht kunder kesaj aventure qe po bente Fatosi. I kishte shkuar ne shtepi, ne zyre, ne kafene tek "Kampionet" "kafeja ngjitur me stadiumin kombetar) kudo e kurdo qe t'i nderronte mendjen. "E ka vendosur ai. Nuk merr vesh" ishte shprehur ne nje mjedi miqsh Gramozi. Ja keshtu u konvertuan shoket dhe disa miq te Nanos. Me kane treguar nje histori te jashtezakonshme per "shoqaten Xh.". U mrekullova ndaj vendosa te mos e mbaj me per vete, por t'ua jap lexuesve. Nese je njeri publik, gjerat dalin. Sidomos per te parin e vendit dhe first lady. Kudo ne boten demokratike faqet e revistave apo gazetave mbushen me fotografi apo shkrime per VIP-at. Sa kemi degjuar per Berluskonin dhe dashnoret e tij apo per Shrederin, kancelarin gjerman. Vetem Toni Bler dhe presidenti francez Shirak kane shpetuar nga kjo mori akuzazh. Te pakten gjer me tani. Ajo qe nisa per t'ua thene lidhet me vajtjen e zotit Nano ne ceremonine mortore per kryeministrin e vrare serb, Xhinxhixh. Po kthemi disa kohe me pas nga "sindikata antiXhoi", porse ia vlen te tregojme se c'po ndodh me liderin e selise roze. Jane fakte qe publiku duhet t'i degjoje, pasi jemi ne nje shoqeri te hapur. Ishin marre masat per ruajtjen e kryeministrit Nano ne Beograd. Gjithcka ishte ne protokoll. Por dicka nuk shkonte. Ceremonia kishte mbaruar. Ne aeroport nuk kishte mberritur first lady shqiptar bashke me nje shoqen e saj. As makina e shoqerimit te tyre. Grua kryeministri ! Duhet dhe shoqerues. Ne Beograd ishte dite zie kombetare. Asnje dyqan nuk ishte hapur. Qepenat rrinin mbyllur pasi po varrosej kryeministri i vendit. Avioni carter i kryeministrit shqiptar kishte mbi tre ore qe nuk nisej, pasi mungonte first lady. Sipas pjesetareve te delegacionit dhe gazetareve qe e shoqeronin pas nja 4 oresh mberrin makina e first lady. E kishin gjetur nje dyqan per te blere ne mes te zise se madhe kombetare serbe. Duheshin veshje plazhi beogradase! I kishin gjetur. Ne Shqiperi ben shume nxehte. Me pas delegacioni erdhi ne mesnate ne Rinas. Megjithate duhet pranuar se lideri roze e kishte gjetur menyren djallezore per ta kapercyer zhurmen per kete akt privat, porse ne nje fare menyre jeta e tij personale i "perkiste" edhe gjithe shoqerise, pasi eshte VIP dhe kudo jeta e kesaj kategorie behet publike. Jam i sigurte qe zoti Nano qekur ka menduar Levizjen per Katarsis ka patur ne koke idene per t'iu anashkaluar pyetjes publike "C'beni me jeten tuaj zoti Nano?". Ai krijoi nje stuhi jashtezakonisht te stermadhe gjate fundit te vitit 2001. Me nje ton gati teatral ne nje emision tek Blendi Fevziu ne TV Klan pas pyetjes se gazetarit se dicka po ndodhte ne jeten e tij personale, ai u pergjigj me pamje qe as aktori me i madh shqiptar nuk e ka luajtur: "Po, kam vendosur te divorcohem!". Ndersa pak me pas u kurdis nje emision ne TVA, ku i mirenjohuri Ardit Gjebrea, ne rolin e tij per here te pare si gazetar prezantoi gruan e re te Fatos Nanos, Xhoanen. Nje skeme perfekte. Nje art vertet i paguar. Dikush mund te thote se keto jane ceshtje private te kryetarit. Natyrisht qe po, mbetet pergjigjia ime. Por kur nje njeri, aq me teper publik dhe qe i perket publikut, ndryshon jeten e nje udheheqesi atehere duhet hapur kutia e Pandores. Une nuk kerkova te hap ate histori qe Fatos Klosi, ish-kryetar i SHIK-ut e deklaroi ne emisionin e gazetares se mirenjohur Rudina Xhunga tek Top Channel. Ndonese zoti Klosi beri nje pohim te rende per nje zonje dhe per shtetaret e ketij vendi. Ai, e jo une, tha se dyshohet se kjo zonje ka patur lidhje me sherbimet greke. Megjithate ndoshta mbetet nje akuze ne kuadrin e luftes per postin e Presidentit te Republikes, pasi Klosi njihet si nje mbeshtetes i zotit Meidani. Personalisht do te preferoja qe ish-kryetari i SHIK-ut ta pergenjeshtonte nje akuze te tille, pasi keshtu i bie qe ne krevatin e kryeministrit fle agjentura greke. Nuk me duket bindese akuza e tij, pasi agjentura greke ka politikane, deputete dhe zyrtare te larte qe punojne per ta, duke patur bekimin e zotit Nano. Megjithate cfare nuk ndodh! Agjentura jane. Edhe mund te ta fusin ne krevat agjenten. NANO: O ME MUA, OSE ME ILIRIN! Kisha degjuar plot bema nga mazhoranca socialiste gjate ketyre viteve, pas '97-es, por qe te vinte puna ku kryeministri dhe zv/kryeministri i nje shteti te mos komunikonin me njeri tjetrin kete nuk e kisha menduar apo dhe degjuar. Paradoksi ishte se rrinin ne nje kabinet , ne nje parti dhe ne nje salle mbledhje qeverie. I kisha pare Nanon dhe Meten shumehere ne marredhenie teper te ftohta, porse njeri ishte ne qeveri e tjetri diku ne parti ose shetiste jashte shtetit gjate kohes qe qeveriste kundershtari. Ishte maji 2003. Meta kishte kerkuar shpjegime per disa gjera qe nderkombetaret ia kerkonin atij si minister i Jashtem, por qe ishte njekohesisht numri dy ne qeveri. Nano i vendosur per ta acaruar e denigruar nuk e pyeste ne asgje. Cdo projektvendim vinte direkt e ne qeveri dhe zv/kryeministri vihej para faktit te kryer. Bisedimet e fshehta ne Bejrut te Izraelit ne qershor 2002 kreu socialist i kishte shkelur me kembe. Emeronte e c'emeronte zv/ministra apo drejtore te rendesishem pa e pyetur, te pakten edhe formalisht ne telefon. Duke qene minister i Jashtem zoti Meta e kalonte gjysmen e muajit jashte ne vizita zyrtare te detyrueshme. Puna e ministrit te Jashtem eshte sa ne njerin avion ne tjetrin. Nga Europa ne Azi e kudo qe shteti shqiptar ka interesa politike dhe ekonomike. Roli i ministrit te Jashtem eshte i rendesishem, pasi eshte dora e djathte e nje kryeministri. Bile per ta acaruar sic kam mesuar shumehere nga jeta parlamentare i bente mbledhjet e qeverise ne ditet qe Ilir Meta ishte ne vizite jashte shtetit. Ne ditet e tjera as qe nuk komunikonte me zevendesin e tij. Duke qene vete nga natyra njeri qe rri pa paragjykime me tjetrin, duke mos dashur t'ia dije nese eshte i djathte apo i majte me telefononte per kafe. Dhe per te qene i hapur me lexuesin nuk do te them tani se "bisedonim vetem per sportin apo bujqesine"! Mes miqsh shkon gjuha atje ku dhemb dhemballa. Natyrisht qe kemi biseduar , edhe per Nanon, edhe per Berishen, por dhe per vete pozicionin e tij ne qeveri. Raportet tona kryesocialisti Nano i dinte perbukuri. Ndaj nje dite maji te 2003 me ulet si rastesisht ne tavolinen time ne kafene e parlamentit. Isha me Ben Blushin. - C'thote miku yne i perbashket ?- thote dhe me zgjat nje puro. Kisha disa oshilacione me Nanon per hir te kritikave qe bente gazeta "Koha Jone" ku une jam botues. E respektoj per aresyen se kemi kaluar kohe te turbullta me njeri tjetrin, porse gjithsesi sha dhe jam i bindur se kam qene teper korrekt me te ne momentet qe ai ishte ne burg apo kur nuk kishte pushtet. Ne ato momente, pra kur i kishte zbritur "kalit te pushtetit", kam qene afer tij, i bindur se kishte te drejte ne shumicen e rasteve. Ne ditet e mbreterimit Nano te harron, nuk te njeh nese nuk ka ndonje interes financiar apo politik te mirefillte. Pra kthehet si ne pyetjen "Ku jemi pare bashke?!". Tashme e kisha njohur gjysmen e portretit Nano. Por kishte prape pune te njihja pjesen e rrezikshme te tij. Dhe, pervec kuriozitetit si gazetar ne profesion me mundonte ideja qe te bindja vetveten qe nese kam vepruar mire apo keq qe po distancohesha perdite nga ky njeri me emrin Fatos Nano. Para tij ishte kongresi i PS ne fundviti. Frikesohej nga ideja se mos kandidonte personalisht Meta per postin e kryetarit te PS-se. Ne nje perleshje te vertete do te kthehej kongresi. Kete gje e dinte zoti Nano me mire se sa vete Iliri. Kryetari e vuri gjithcka ne sherbim te kongresit. Emerimet, shkarkimet, deklaratat, dhuratat ne pronat shtetrore per klane te caktuara financiaro-politike. Ishte ne ethe. Nuk e thoshte, por dukej ne menyren se si vinte e ulej, si kerkonte miqesi e afersi.
- Ilirin, Ilirin! A eshte mire? I thuaj te me bej nje telefon- futi kunjin dhe beri sikur fliste me Blushin. Te nesermen ne mengjez shkova si zakonisht tek Grand Hotel per te pire kafen e dites. Nuk kishte kaluar shume kohe kur ia mberrin drejtori i kabinetit te kryeministrit Dritan Shano, tashme ne vitin 2004 eshte zv/minister i Financave. E kisha njohur kete djale qe ne vitin 1992 kur shkonim tek shtepia e Gramoz Pashkos. Me Aleksander Frangajn, Frrok Cupin dhe Armand Shkullakun rrinim pasdite tek Pashko dhe Shano ishte si nje "roje" e Gramozit. Ishte djale i mire. Na sherbente ne menyre korrekte, atehere. Kishte bere karriere ky djale ;nga "roja" e Gramozit ne vitin 1991 tek drejtor kabineti i kryeministrit Nano ne vitin 2003.
- Kryeministri te pret sonte per tu takuar- u fut direkt ne bisede Shano. Darka erdhi shpejt. Ne 19 .45 shkova tek dezhurni i kryeminstrise. Rregullat jane rregulla Duhen zbatuar, ndaj nuk kisha pse te shkoja si "clirimtar" dhe te me prisnin me "lule". I ngjita shkallet nje e nga nje, pa u ngutur. Ne koridor me priti Shano. Nderkohe i thote sekretares gjithe shqetesim.
- Shpejt! I thuaj shefit se erdhi zoti Lesi. Nxito!- fliste Shano dhe i hodha nje veshtrim pikepyetes, por me shume po pyesja veten:" Ore c'estrade po luajne keta me mua?". Une nuk isha as minister, as ambasadori amerikan qe pritet qe ne shkallen e pare te nderteses se kryeministrise. Aq me teper e njihja shume mire Fatosin. I kisha kerkuar njehere takim ne dhjetor te vitit 1997, asokohe ishte prape kryeminister. Doja te me ndihmonte te merrja nje kredi ne Banken e Kursimeve, pasi isha ne hall ekonomik, meqenese redaksine e gazetes ma kishin djegur me 2 mars 1997. A e dini c'pergjigje me kishte dhene kur e takova ne hyrje te hotel Rognerit bashke me Finon e Malajn.
- Si te tha, tako Kristinen?!- pyeste dhe pergjigjej prape duke u gajasur Ben Blushi. Te gjitha keto mu kujtuan brenda pak sekondave kur po prisja te hyja tek Nano ne maj 2003. "Kujdes ! " me kishte thene prape Blushi dje ne kafene e parlamentit. Ai e njihte me mire se kushdo Fatos Nanon. Dhe u pergatita. Hyra brenda ne zyren e tij .
- Hajde miresevini zoti Lesi. Keni pa ardhur qekur ishte Meta ketu ne kete zyre- u fut ne loje direkt kryeministri. "Kujdes !"- me shoqeronte ne cdo fjale e levizje -Si te ka ecur gazeta? Po lejen e pallatit te medias e more nga Edi Rama? E zgjidhim!-pyeste dhe pergjigjej po vete. Akoma nuk po e merrja vesh se ku donte te dilte ai. Nje hall e kishte, kete e dija, por pikerisht se ku i "pikonte" cata ende nuk po e nuhasja. U krijua nje heshtje qe po zgjaste. Pinim xhin dhe asnjeri nuk po e thyente akullin. Ajo puna e "Kristines" sec me kujtohej here pas here kur e shikoja ne drite te syrit.
- Une ketu nuk kam ardhur as per Edi Ramen e as per njeri - e theva me ne fund heshtjen - Kemi qene dikur miqe Keshtu perfundoi takimi im me kryeministrin koke me koke. Pas kesaj filloi lufta e hapur. Bile krejt e hapur. Ai shfrytezoi cdo gje qe kishte ne dore si kryeminister. Por dhe une cfare zoteroja; parlamentin, mitingjet dhe median.
* Nikollė Lesi ėshtė deputet dhe kryetar i Partisė Demokristiane tė Shqipėrisė, njėkohėsisht edhe botues i gazatės "Koha Jonė"
|
Kishte kohe qe kalamendej korridoreve te mazhorances se Fatos Nano ka dy vite qe ka ndryshuar krejtesisht, eshte bere me cinik, me i dhunshem ne marredheniet me vartesit; me i dashuruar pas monedhes se huaj europiane, por ne shume raste nuk i ben naze as dollarit amerikan. Thuhet se para vitit 2000 nuk kishte qene keshtu. Perkundrazi, sic thote nje analist i ftohte i komenteve politike, zoti Andi Bushati, se Nano ishte nje politikan zemermire me koke perbindeshi. Zoti Nano kishte dhene prova xhentilese apo mirekuptimi, largpamesie dhe tolerance, here-here ne fund te pusit politik, porse shumehere i konvertuar ne lider largpames per te majten. Edhe ne vitet e para te pluralizmit, ai pa tek e majta e atyre viteve projektimin e nje te majte perendimore, por ne perballje e perplasje me te vjetrit e PS-se, te cilet bertisnin per Europen, porse shikonin ende tek vitet e kohes se Ramiz Alise. U desh burgu i Nanos qe e majta te perbashkohej e te ngrihej politikisht.