Numri 8 (30) i revistës letrare shqiptare "ars"

-- nga irhan jubica, kryeredaktor

revista letrare shqiptare
kryeredaktor irhan jubica
shqipëri - kosovë - mali i zi - maqedoni
del të dielën e fundit të çdo muaji
numri i parë doli më 31 mars 2002
kutia postare nr. 1526, tiranë, shqipëri
tel: +355692132186
ars@arsalbania.com
www.arsalbania.tk

njoftim
për daljen e numrit 8 (30) të revistës letrare shqiptare "ars"

kërkohet ndalimi i "ars"-it në kosovë
- intervistë ekskluzive me përkthyesin dhe studiuesin robert elsie

Revista letrare shqiptare "ars" njofton daljen e numrit 8 (30) në Shqipëri, Kosovë, Maqedoni e Mal të Zi, ditën e diel më 5 shtator 2004, si dhe brenda pak ditësh në Michigan, ShBA.

Revista hapet me një cikël prozash të shkurtëra të autorit Shazim Mehmeti., të titulluar: "Zoti veç mbledh psherëtimat".

Editoriali me titull "Komunikimi i përulur ndërakademik" është shkruar nga Myrvete & Begzad Baliu.

Reagimet e shumta të ardhura në redaksinë e revistës pas editorialeve të dy numrave të fundit, si dhe pas botimit të dëshmive të disa shkrimtarëve kundër kolegëve të tyre, janë pasqyruar gjerësisht në këtë numër të "ars"-it:
Faruk Myrtaj: "Anton Pashku dhe të tjerët"
Naim Shala: "Enver Hoxhës i këndoi populli ashtu si edhe Ali Podrimja Titos", si dhe përgjigjja ndaj këtij reagimi nga përfaqësuesi i "ars"-it në Kosovë, Blendi Kraja "Spiunët e Dushko Ristiqit në Kuvendin e Kosovës nuk janë problem i 'ars'-it".
Pas botimit të poezisë "Flamur shekujsh" të cilën Ali Podrimja ia ka kushtuar ish-udhëheqësit jugosllav J. B. Tito, autori ka reaguar ndaj kësaj zgjedhjeje të revistës, duke kërkuar publikimin edhe të vitit kur është shkruar poezia. Për këtë qëllim, "ars" e riboton këtë poezi, si dhe reagimin e autorit në ligjëratë të drejtë: "Ali Podrimja: Kam luejtë koqe me Titon".
Gjithashtu, në rubrikën "Kushtim" të këtij numri botohet poezia "Për një psallmëtar të shitur" nga këshilltari aktual i kryeministrit të Shqipërisë Agim Isaku, të cilën autori ia "kushtonte" Gjergj Fishtës në vitin 1981, e ku, mes të tjerash e vlerëson kështu krjimtarinë e poetit Gjergj Fishta: "Dhe them: gjithë ç'ke shkruar është vërtet e pështirë:/Psallm i zvargur,/uratë vdekjeje,/ftohtësi,/këllirë."
Një vend të rëndësishëm zënë këtë numër hulumtimet e bëra në gazetën "Drita" të vitit 1977, ku botohen shkrime, fragmente e poezi nga autorë të ndryshëm, si Pirro Misha, Arben Shehu, Agim Gjakova, Rudolf Marku, Katjusha Pogaçi, Agim Cerga, Zimo Krutaj, Pandeli Koçi, Floresha Haxhiaj, Ali Xhiku, Rezear Xhaxhiu, Novruz Shehu, Balil Gjini, Moikom Zeqo, Gent Arbana (pseudonimi i një shkrimtari të njohur), Ismail Kadare, Diana Çuli, Gjovalin Shkurtaj, Luan Qafëzezi etj. Bie në sy me këtë rast, një artikull i gjerë i autorit Ismail Kadare me titull "Zhvillimi i letërsisë sonë në luftë me presionin borgjez e revizionist", ku ndër të tjera, shkruhet: "… një nga modelet revizioniste e kundërrevolucionare, libri "Një ditë e Ivan Denisoviçit" i Sollzhenicinit është shkruar me një gjuhë arkaike, më afër rusishtes së vjetër se të sotmes. Po kështu idoli tjetër kundërrevolucionar, romani "Doktor Zhivago" i Pastërnakut të kujton vende-vende psallmet e vjetra… Ambiguiteti i shkrimtarëve të tillë reaksionarë si Fishta, Koliqi e Konica, të cilët bashkuan në vetvete liberalizmin më të skajshëm me konservatorizmin më të skajshëm, është një shembull i qartë për këtë. S'është e rastit që Konica, ky bej në shërbim të mbretërisë arkaike shqiptare, ishte i afërt me rrethet moderniste dekadente evropiane, madje edhe mecenat i tyre…"

Një vend i rëndësishëm i është kushtuar këtë numër botimit të materialit me titull "Ecuria akademike e shkencëtarit Xhevat Lloshi, të hartuar me pjesë të zgjedhura nga artikujt e këtij autori vetëm në gazetën "Drita".

Në vëmendje të këtij numri janë edhe disa reagime të shumta nëpërmjet postës elektronike që kanë ardhur në adresë të revistës "ars" nga Shabi Dragaj, Safete Rugova, Flori Bruqi etj. Në disa prej këtyre emailave kërkohet mbyllja e revistës "ars", ndalimi i shitjes së saj në Kosovë, apo edhe kërcënohet me arrestim nëse shkel në tokën kosovare kryeredaktori i "ars"-it, Irhan Jubica. Këto kërcënime që bëhen në emër të 40 intelektualëve nga Kosova, për disa prej të cilëve thuhet se janë të vrarë në luftën e vitit 1999, si dhe të një operativisti të SHIK-ut, motivohen me "përdhosjen që u është bërë figurave eminente të kombit shqiptar, pra shkrimtaret me ne ze te gjitha kohrave duke filluar nga i madhi Isamail Kadare, Akademik Rexhep Qosja, Mendela i Kosoves -Adem Demaçi, Ali Podrimja,Prof.dr.Ali Aliu, e shume shkrimtare te tjere ne Shqiperi, Kosove, Maqedoni etj". Revista letrare shqiptare "ars", e cila po punon për verifikimin e adresave dhe personave që fshihen pas tyre, deri tani ka identifikuar një person si autorin e këtyre mesazheve, emrin dhe përshkrimin e të cilit do ta bëjë publik numrin e ardhshëm.

Mbi panoramën e zhvillimeve të kohëve të fundit në letërsinë dhe kulturën shqiptare, Blendi Kraja boton artikullin "Sakatimi i mendimit shqiptar".

Ndërsa në lidhje me mospjesmarrjen e botuesve nga Kosova në Panairin e Librit që u mbajt në fillim të muajit gusht në Ulqin, në këtë numër të revistës "ars" botohen reagimet:
Abdullah Zeneli: "Ku ishin botuesit e Shqipërisë dhe Kadareja deri më tash?"
Shaban Peraj: "'Zbuluesi' Toçi ua mbylli portat e Ulqinit botuesve nga Kosova!"

Rubrikat e përhershme paraqesin:
"seriozisht" nga Ardian Marashi: "Artisti, sipas Albert Camus"
"premisa" nga Katerina Xukaro: "Maria Antonieta Mana, naiviteti që të mallëngjen" "fjalorth" nga Gazmend Krasniqi: "Nuk besoj te dija e lexuesit"
"arbërisht" nga Mario Bellizzi: "Fjalë të urta dhe gjëegjëza arbëreshe"
"refuzim" nga Ardian Ndreca: "Spijuna artista apo artista spijuna?"
"qiell i përtejmë" nga Jozef Radi: Intervistë me përkthyesin dhe studiuesin e letërsisë shqipe Robert Elsie: "Shqiptarët nuk duan më 'letërsi burgu'"
"poezi gjermane" përkthyer nga Ferdinand Laholli: Poezi nga Rosmarie Schulak (shoqëruar me origjinalin gjermanisht).
"poezi n'anglisht" përkthyer nga Blendi Kraja: Poezi nga Patricia Pogson (shoqëruar me origjinalin në anglisht).
"mbishkrim" përkthyer nga Laura Shimili: Vazhdon botimi i librit "Letërsia dhe e Keqja" nga George Bataille me pjesën e dytë të kapitullit "Bota e gëzuar e Kafkës"

Ndër esetë dhe artikujt e tjerë, veçaojmë:
Mentor Haliti: "Miqësimi me poezinë dhe një udhëtim nëpër 'Unmikistan'"
Dominique Dolmieu: "Liza në vendin e mëllenjave"
Rosa Montero: "Çmenduri e logjikës"
Robin Morgan: "Një kritikë feministe mbi shkëmbimin", inkuadruar në rubrikën e re "Shyrtime", në të cilën nis botimi (me të drejtat ekskluzive të "ars"-it për gjuhën shqipe) i librit ""Për - dhurimin. Një kritikë feministe mbi shkëmbimin" të autores Genevieve Vaughan.

Krijimtaria shqipe këtë numër prezantohet me autorët: Shazim Mehmeti, Gazmend Krasniqi, Anila Xhekaliu, Jozefina Kiçi, Shani Pnishi, Brixhilda Ndini dhe Mejreme Goçi, ndërsa krijimtaria e huaj me autorët: Woody Allen, Grazia Verasani, Rosa Montero, Rosmarie Schulak dhe Patricia Pogson.

Përkthimet e këtij numri janë realizuar nga: Gilmana Bushati, Arben Idrizi, Ferdinand Laholli, Albana Kozeli, Blendi Kraja dhe Laura Shimili dhe Anila Xhekaliu.

Një vend i veçantë i është kushtuar në këtë numër publikimit të librave ars të botuar kohët e fundit nga revista, si dhe njoftimit paraprak për shtimin e numrit të faqeve nga 40 në 60, si dhe rritjen e çmimit të "ars"-it nga 100 lekë (1 euro) në 300 lekë (3 euro), duke filluar nga numrat e vjeshtës.

irhan jubica
kryeredaktor