HYRJE | HISTORI | LETĖRSI | FOTOGRAFI | LAJME | INFO | RRETH NESH |     FJALA e LIRĖ


Kontakto: [ ] ose [ Kontakti ]

 
  [ Prapa ]


AKADEMI PĖRKUJTIMORE

ME RASTIN E 100 VJETORIT TĖ LINDJES SĖ INXHINIER XHAFER DEVĖS DHE 58 VJETORIT TĖ RĖNIES SĖ KAPIDAN DR. MARK GJON MARKUT

Xhafer Deva Duke u nisur nga fakti qė njė pjesė e historiografisė shqiptare ende po mbahet e mbydhur nė sirtaret e dokumenteve tė kohės, ende ėshtė e fortė propaganda komuniste e pasardhėsve komunistė, tė cilėt ende edhe sot po lansojnė teza tė fallsifikuara mbi nacionalistėt qė punuan pėr Shqipėrinė Etnike, pas konsulltimeve tė gjėra vendosėm qė nė Hamburg tė Gjermanisė tė mbajmė me 12 dhe 13 Qershor 2004 njė Akademi pėrkujtimore me rastin e 100 vjetorit tė lindjes sė atdhetarit nacionalist Inxhinier Xhafer Devės dhe 58 vjetorit tė vrasjes sė udhėheqsit tė luftės pėr Shqipėrinė Etnike, Kapidan Dr. Mark Gjon Markut.

Nė kėtė akademi pėrkujtimore, pėrvec qė do tė flitet pėr kėto dy figura heroike tė kombit shqiptar, do tė flitet edhe pėr Lidhjen e Dyte tė Prizrenit, Veprimtarin e Nacionalizmės Shqiptare nė kėtė periudh kohore, veprimtaria Atdhetare e Ndue Pėrlleshit, veprimtaria e Besės Kombėtare - Konkretisht udheheqėsin e saj profesor Ymer Berishėn, mbi jeten dhe vepren e Midhat Frasherit, mbi veprimtarin atdhetare tė Pater Anton Harapit, mbi luften e Drenicės, konkretisht mbi Shaban Polluzhėn dhe Mehmet Gradicėn; mbi jetėn dhe veprėn e Heroinės Shkodrane, e cila u flijua pėr Kosovėn Martire, Marije Shllakun, kėtu nuk do tė lihet anash pa u pėrmendur edhe Qėndresa dhe tragjedia e Camėrisė, gjatė kėsaj periudhe kohore.

Do tė flitet me pietet tė larte edhe mbi veprimtarinė atdhetare te Gjon Serreqit dhe tė Ajet Gergurit, mbi jeten dhe vepren e Xhem Gostivarit, mbi qėndresėn antikomuniste tė Prek Calit, mbi veprimtarinė Atdhetare te Aziz Zhilivodes, pa harruar kreshnikun e Lumės Martire Muharrem Bajraktarin. Do tė flitet edhe pėr jetėn dhe veprėn e Sadik Ramė Gjurgjevikut dhe shumė figurave dhe portreteve kombėtare nacionaliste, qė kontribuan burrėrisht dhe kombėtarisht.

Nė kėtė akademi pėrkujtimore do tė bėhet edhe promovimi i gjashtė librave tė autorėve shqiptarė qė jetojnė nė diasporė dhe me njė ekspozitė do tė paraqitet edhe maestro i artit shqiptar nė botė, profesor Gjelosh Gjokaj.
Meqenėse kjo akademi perkujtimore ka karakter shumė tė gjerė dhe duke u nisur nga fakti qė cdo organizatė politike dhe jopolitike si dhe individ e intelektual tė mund tė kontribuojnė nė mėnyra tė ndryshme pėr kėtė cėshtje, ne formuam njė keshill tė gjerė organizativ si vijon:

1. Unioni i Studentėve Ilyria nė Hamburg, Ilir Purellku
2. Nėndega e Lidhjes Demokratike tė Kosovės nė Hamburg, Miftar Tahirsylaj
3. Dega e Partisė Shqiptare Demokristiane tė Kosovės nė Hamburg, Gjon Berisha
4. Dega e Besėlidhjes Kombėtare Demokratike Shqiptare, Xhemajl Luma
5. Dega e Partisė Demokratike tė Shqipėrisė, Miftar Lumneshi
6. Dega e Ballit Kombėtar, Niman Mulliqi
7. Klubi Shqiptar Verrat e Llukes, Rrustan Neziri
8. Klubi Shqiptar Kosova, Ali Morina

Intelektualė dhe personalitete tjera
Xhelil Musa
Arif Molliqi
Nue Oroshi
Selman Etemi
Sahit Qekaji
Avni Bilalli
Haxhi Dervishaj
Albert Bisaku
Gjon Tuniqi

Meqense pėr kėto dy personalitete tė mėdha tė popullit shqiptarė ėshtė shkruar fare pak nė kontekstin qė e merituan, vendosėm qė si kėshill organizativ sė bashku me informatėn pėr mbajtjen e kėsaj akademie tė botojmė shkurtimisht edhe nga njė biografi tė shkurtėr tė inxhinjer Xhafer Devės dhe Kapidan Dr. Mark Gjon Markut.

XHAFER DEVA, KY BURR I PATHYER I KOMBIT SHQIPTAR
Pikėrisht me 21 shkurt tė vitit 1904, rrafsh njė shekull mė parė familjes sė njohur tė Ibrahim Devės nga Mitrovica iu shtua edhe nje djalė - i pesti nė radhė. Xhafer Deva (1904-1978) Kush do tė mendonte se m'u ky djalė i lindur njė shekullė mė parė nė Mitrovicė do tė jetė njėri ndėr shqiptarėt mė tė fortė, i cili tėrė jetėn e vet do tė punojė pa u ndalur kurrė deri nė frymen e fundit tė jetės sė tij pėr Shqipėrinė Etnike. Dhe pikėrisht m'u nė kėtė njėqind vjetor tė lindjes sė kėtij idealisti tė shqiptarisė, i cili cdo gjė shkriu pėr Shqipėrin Etnike dhe duke u nisur nga fakti se veprimtarinė e tij e ka mbuluar tisi i harresės vdekjeprurėse nė Kosovė e Shqipėri, vendosėm qė ta perkujtojmė me njė akademi perkujtimore me rastin e njėqind vjetorit tė lindjes, njėrin ndėr nacionalistėt demokrat tė Shqipėrisė Etnike, Xhafer Ibrahim Devėn.

Po pse themi "Xhafer Deva burr i pathyer i kombit shqiptar". Vėrtet ishte burrė i pathyer. Ai qėndroi i pathyer edhe atėherė kur vendosi tė hyjė nė politikėn shqiptare, qė ta realizojė planin e tij pėr Shqipėrin Etnike, ai qėndroi i pathyer edhe atėherė kur ishte ministėr i punėve tė brendshme, ai qėndroi i pathyer edhe kur e udhehoqi Lidhjen e Dyte te Prizrenit, ai qėndroi i pathyer edhe kur e akuzuan komunistėt pansllavistė, si fashist. Madje pati edhe asi rastesh kur Xhafer Deva qėndroi i pathyer kur atė e akuzuan edhe tė huajt, sic ishte gjenerali anglez Hill, i cili e pėrcaktoi Deven si njėri ndėr bashkpuntorėt e Gjermaneve dhe pergjigjia e tė pathyerit, heroi i kombit shqiptar Xhafer Devės me 25 Prill tė vitit 1944, nė mėnyrė publike nė nje nga orėt me tė dėgjuara tė mbrėmjes nė Radio Tirana, ku midis tė tjerave i tha Hillit me ate zėrin e tij burreror dhe tė pathyeshem:

"Shqiptari Xhafer Deva qė ka nderin t'ju pėrgjigjet, mundė t'ju theksojė se nuk ėshtė nė shėrbim tė gjermaneve, nuk ashtė kenė kurrė, dhe nuk do tė jetė kurrė, po gjithashtu nuk ėshtė nė sherbim tė anglezėve, amerikanėve, rusėve. Xhafer Deva ka nderin tė jetė nė sherbim tė popullit shqiptar, dhe sigurisht ky shėrbim asht ndera mė e madhe qė mund tė ketė."

Xhafer Deva qėndroi i pathyer dhe nuk u lekund edhe ateherė kur u dashtė qė ta leshojė Kosovėn e tij tė Dashur dhe tė vendoset nė Austri, Itali e mė von nė Amerikė, ai ishte largpamės dhe vigjilent, ishte njeri ndėr atdhetarėt, politikanėt dhe luftetarėt mė tė fortė shqiptarė, nė shekullin qė e lamė pas. Prandaj me plot ndėrgjegje e themi qė ka ardhur koha qė historia shqiptare ta vendosė nė vendin e merituar kėtė burrė tė shekullit qe e dha Kosova jonė Heroike, kėtė burrė tė shekullit qė e dha Shqipėria jonė Etnike. Me kėtė duam tė theksojmė se ka ardhur koha qė historia ta thotė fjalėn e vet pėr Xhafer Devėn dhe me argumente shkencore tė bien pertokė pseudo-tezat e disa historianėve sherbėtorė tė politikes ditore komuniste, tė cilėt u munduan ta kriminalizojnė veprėn e Xhafer Deves, por nuk mundėn t'ia humbin shkelqimin veprės se tij, tė vjellurat e ketyre historianėve pansllavistė nė tė gjitha viset shqiptare kundėr Xhafer Devės, jane groposur thellė nė plehun e historisė, ndėrsa dita-ditės veprimtaria atdhetare e kėtij burri tė palėkundur tė Shqipėris Etnike po del nė shesh.

Prandaj ka ardhur koha qė Kosova Martire, kjo pjesė e ndarė padrejtėsisht e Shqiperisė Etnike, jo vetėm ta vendosė nė ballin e oxhakut tė Historisė sonė kombėtare Xhafer Devėn, por ajo edhe t'i marrė eshtrat e Xhafer Devės dhe t'i kthejė nė Mitrovicėn e tij tė dashur. Bashkpuntori shumvjecar i Xhafer Devės, publicisti Idriz Lamaj, i cili nė librin Xhafer Deva nė Dritėn e Letrave tė veta dhe Zbulesa tė tjera tė Mergatės Shqiptare, New York 2002, nė faqėn 154 thotė: "Eshtrat e Xhafer Devės pushojnė sot nė njė varr tė vetmuar, nė varrezat e gjelbėrta tė Palo Altos nė Kaliforni, eshtrat e tij duhet kthyer nė Kosovė dhe rivarrosur nė qytetin e tij tė lindjes, nė Mitrovicen e Isa Boletinit tė famshėm, nė atė qytet tė cilin sot e kercėnojn serbėt pėr vdekje. Varri i tij nė vendlindje do tė ishte njė piramidė kufiri, e cila do t'i bėnte roje atdheut mė shumė se njė ushtar i mbėrthyer nė armė". Ėshtė emri dhe veprimtaria e tij, qė e frikėson armikun tonė shekullor. Ėshtė emri Xhafer Deva, pėr tė cilin njė kryeministėr serb ka thėnė: "Deva nuk blehet me pare, se ėshtė i pasur, Deva ėshtė armiku ynė i pėrbetuar, Deva duhet vrarė."
Xhafer Deva ky nacionalist dhe atdhetar i madh i kombit shqiptar, mbylli sytė me 25 Maj 1978 nė moshėn 74 vjecare, me amanetin qė ta mbajmė gjallė idealin kombėtar tė Lidhjes sė Prizrenit.

KAPIDAN DR. MARK GJON MARKU ISHTE UDHĖHEQĖS I LUFTĖS PĖR SHQIPĖRINĖ ETNIKE
Nė vitin 1913, nė kullėn e Kapidan Gjon Marka Gjonit nė Orosh tė Mirditės, u lind djali i parė, tė cilin e pagėzuan me emrin Mark. Aty u lind njė kapidan i ri njė atdhetar, i cili do tė qėndrojė pėr vite tė tėra nė ballė tė luftės, si drangua pėr Shqipėrin Etnike. Marku u edukua nė frymėn kombėtare. Kapidan Dr. Mark Gjon Marku (1913-1946) Ai u rrit nė kullėn e kapidanėve tė Oroshit tė Mirditės, nė kullėn ku pėr shekuj me radhe u ruajt Kanuni dhe tradita kombėtare, me parimet e mirėnjohura shqiptare, nderė, besė e burrrėri. Mėsimet e para Kapidan Dr. Mark Gjon Marku i mori ne Orosh, tė cilat u pasuruan mė vonė nė dritėn e diturisė, nė qytetin e lashtėsisė dhe kulturės shqiptare, nė Shkoder. Por duke parė se Shqipėrisė i nevojitėn njerėzit e shkolluar, Kapidan Marka Gjoni vazhdoi studimet Univerzitare nė Romė, ku mori titullin doktor i drejtsisė. Duke i parė rreziqet e shumta, nga shkaku qė Shqipėria rrėqshqiste nė duart e komunizmit pansllavist, Dr. Marku ishte njėri ndėr organizatorėt kryesorė tė Kuvendit kushtetues kombėtar, qė u mbajt me 23 tetor 1943 nė Tiranė.

Rritja e grupeve kriminale komuniste nuk kishte tė ndalur dhe pėr kėt arsye Kapidan Mark Gjon Marku nė mars te vitit 1944, formon Grupin Nacional tė Pavarur, ku detyrė parėsore e kėtij grupi ishte qė tė luftohej komunizmi nė tė gjitha viset shqiptare, ashtu sic ishin betuar nė kuvendin kushtetues kombėtar tė Tiranės. Me kalimin e kohės provokimet e komunistėve shtoheshin, tė cilėt pėrkraheshin nga si-vėllezėrit e tyre ideologjikė jugosllavė dhe mercenarėt rusė. Pas njė qėndrese tė madhe antikomuniste, Kapidan Dr. Mark Gjon Marku udhėhiqte Luftėn pėr Shqipėrinė Etnike nė tė gjitha viset shqiptare. Kur forcat nacionaliste filluan tė dobėsohen dhe kur i propozuan pėr ta lėnė Shqipėrinė pėr tė dalė nė perėndim, ai ishte pėrgjigjur "Unė nuk e kam kryer ende detyren ndaj atdheut. Nuk mund t'i braktis burrat qė mė kanė ndjekur deri mė sot. Fati im ėshtė i lidhur ngushtė me fatin e tyre. E di se do tė vritem, por pėr mua ėshtė mė mirė tė vdes me njė plumb nė ballė, se sa tė ndahem me turp me ata, tash qė shuplaka e zotit paska ra mbi popullin tonė shqiptar!"

Kapidan Dr. Mark Gjon Marku gjatė njė lufte tė ashpėr kundėr komunistėve pansllavistė, tė cilėt pėrkraheshin nga rusėt e jugosllavėt, plagoset rėndė dhe duke mos dashur tė binte i gjallė nė duar tė komunistėve, ia kishte shkrepur vetit njė plumb, me 14 Qershor 1946, nė Bujtinė tė Perlatit-Kėthell. Nė vitin 1946, nė moshėn 33 vjecare, pas njė karriere tė bujshme atdhetare dhe politike, do tė bie nė fushėn e nderit djali i parė i Kapidan Gjon Marka Gjonit, Kapidan Dr. Mark Gjon Marku. Me atė rast, vajtuan dhe gjėmuan edhe zanat e malit dhe dragonjtė nėper tė gjitha viset shqiptare, ku i thuhej bukės bukė e ujit ujė. Por mė sė shumti vajtoi Shqiperia, e cila ende sotė e kėsaji dite po i ndjen plagėt e mos realizimit tė projektit tė paramenduar, tė pėrpiluar ushtarakisht dhe politikishtė nga Kapidan Dr. Mark Gjon Marku, pėr njė Shqiperi tė shqiptarėve, pėr njė Shqipėri Etnike.

NĖ EMĖR TĖ KĖSHILLIT ORGANIZATIV
ARIF MOLLIQI
NUE OROSHI

Shkoder.net... - Fjala e Lirė | Tė drejtat e rezervuara