Historia e Nënë Terezës në një libër të parë në Shqipëri gjatë 100 viteve

Pak fjalë për autorin
Klajd Kapinova, ka kryer Universitetin e Tiranës, dega Gjeografi më 1987. Ka bërë specializime pasuniversitare për mjedisin dhe si metodist i gjeografisë. Ka studime e botime në fushën e gjeografisë, sidomos asaj fizike, urbane e turizmit. Ka punuar si mësues në shkollën e mesme të Gjuhëve të Huaja në Shkodër deri në prill 2002. Dallohet për botimin cilësorë të veprave me karakter njohës dhe publicistikë për problemet e klerit, të ndihmesës së tij në procesin demokratizues të vendit dhe njëkohsisht pasqyron edhe vuajtjet që ai ka përjetuar në kohën e monizmit në Shqipëri. Publicistika është hobi i tij, aq sa në këtë fushë, njihet jo vetëm në Shqipëri, por në Kosovë, Mal të Zi, Zvicër e SHBA. Artikujt kanë prirje enciklopedike, kulturor, shoqëror, historik dhe të traditës. Eshtë antar ose i zgjedhur në forumet "The World Forum of Professionals in the Secular and Religious Media" në Gjenevë të Zvicrës, i Bashkimit të Publicistëve të Rinj Katolikë në Shkodër (UCIP) dhe ish antar i stafit të disa redaksive të gazetave e revistave në Shkodër.

Ka qenë kryeredaktor i revistës kulturore-fetare "Rrezja e jonë", "Illyricum" dhe redaktor i revistës "Kumbona e së diellës", "Rreze drite", "Mbas Teje", etj. Ishte z/kryeredaktor i revistës kulturore-rinore "Vagues" (Valët) në katër gjuhë të huaja në qytetin e Shkodrës. Eshtë bashkëautor i librit "Kualida" për gjeografinë, projekt i financuar nga Fondacioni "SOROS" (Tiranë, 1997), autor i librave "Me Kryq dhe Pendë" (Shkodër, 1997), "Mes Kryqit e Atdheut" (Shkodër, 2000), monografinë kushtuar Nënë Terezës "Engjëll vuajtje dhe shprese" (Shkodër, 2002) dhe bashkëautor në monografitë "Dom Anton Kçira shërbestar i Zotit e i Atdheut" (Shkodër, 2002), "Lidhja Shqiptare e Prizrenit" (1962-2002), themeluesi e udhëheqësi Ismet Berisha" (New York, 2002). Është redaktor i shumë librave me poezi, monografi e kujtime dhe ka shkruar parathënien e tyre. Jeton dhe punon në New York U.S.A.

Përjetësimi i Nënë Terezës
në veprën "Engjëll vuajtje dhe shprese"
Të marrësh përsipër misionin e vlerësimit të një vepre të shkruar nga një studiues e publicist, për mua është sa e vështirë dhe një obligim për t’ia arritur me dashamirësi qëllimit. Gonxhe Bojaxhiu, e njohur tashmë nga e gjithë bota si Nënë Tereza e Kalkutës, shumë herë ka qenë me mision në Neë York dhe në shtete të tjera të SHBA-së. Edhe pranë kishës katolike të shqiptaro-amerikanëve "Zoja e Shkodrës" në Neë York, humanistja e paharruar ka qenë dhe është takuar me meshtarët tanë mons.Zef Oroshi dhe seminaristin asokohe sot famullitarin tonë dom Pjetër Popaj.

Ardhja e saj mes shqiptarëve të mërguar në tokën amerikane, ka qenë një moment emocional, një kujtim i shënuar thellë në mendjet e shqiptarëve dhe për mua që më nxiti të shkruaj për këtë fisnike. Ajo ka shpërndarë flladin e ngrohtë shpirtëror dhe të dhurojë sa më shumë dashuri njerëzve të braktisur, të sëmurë me AIDS dhe atyre që kanë humbur shpresën për vijimësinë e jetës. Në Kosovë dhe SHBA, kam ndjekur me ndjenjë nacionale krenarinë dhe emrin e madh që gëzonte shqiptarja e vogël fizikisht, por e madhe me zemër dashurie, ashtu sikurse gjithnjë kemi ditur të ruajmë krenarinë si vend i vogël, me figurën e heroit të lavdishëm nacional, Gjergj Kastriotit "Kalorësit dhe mbrojtësit dinjitoz të Krishtërimit dhe të civilizimit të Evropës".

Në konstelacionin e fytyrave të ndritura të Atdheut, kanë zënë vend me shkëlqim në të gjallë të tyre Gjergj Kastrioti dhe Gonxhe Bojanxhi, që erdhën në histori, atëherë, kur njerëzimi kishte shumë nevojë për përsonalitetin e veprën e madhe të tyre. Me këto nota meditimi të veçantë, lexova librin e studiuesit dhe publicistit të njohur Klajd Kapinova me titull kuptimplotë " Engjëll vuajtje dhe shprese", kushtuar tërësisht figurës së madhe botërore Nënë Tereza.

Shumë libra, janë shkruar mbi Nënë Terezën, nga biografë, historianë, publicistë dhe stidiues nga Evropa, Amerika, Azia etj. Secili botim, në të veçantat e tyre kanë një subjekt dhe figurë, që asnjëherë nuk do të shterrojë si tematikë. Si shqiptar, dua të citoj vetëm një biograf, studiues e publicist të shquar nga Kosova Dr.dom Lush Gjergji, që i ka përkushtuar Nënë Terezës talentin dhe punën e palodhur në vite, në dobi të Shenjtëreshës së njerëzimit, duke dhuruar shumë vepra dinjitoze. Ai ka përcjellë kështu lavdinë e popullit fisnik shqiptar të mishëruar në figurën e Nënës.

Ky libër i ri, i shtohet fondit të begatë të shqiptares së ndritur, e parë në një këndvështrim të ri. Autori, pas një pune hutumtuese 5-vjeçare, ofron një pjesë të re dhe burimore, të një ngjarjeje njerëzore me shumë begati të ndritshme hyjnore, rrezatimi i së cilës nuk ka kufi. Duke qenë një dëshmi e dashurisë së Zotit, Nënë Tereza, ka ngacmuar shpesh gazetarët, biografët dhe studiuesit, të cilët, duke shkruar për këtë humaniste kanë qenë pranë dëshmisë së saj në misione, në të gjitha meridianet e paralelet e botës, duke parë e lexuar në punën e Shenjtëreshës shëmbëlltyrën e Shën Françeskut me sandale, sari dhe katër motra të para të vendosura çdo shtet të botës. Gonxhe Bojaxhiu përjetoi dramën e kësaj bote plot plagë, që kërkon më shumë institucionin e dashurisë ndaj të varfërve, dhembshuri dhe ilaçin e humanizmit kristian për shërim.

Ajo dhuroi dashuri për më të varfërit e më të varfërve. Ajo u ndesh përballë mjerimit të tejskajshëm, të shoqëruar përherë me indiferentizëm vrastarë, ku shëmtira e jetës shkatërron vetë jetën. Ajo " zgjodhi" luksin e gërmadhave të fakirëve të Indisë, që kundërmonin erë dekompozimi, duke synuar me dashurinë e një nëne ringjalljen e kufomave buzë vdekjes. E kush tjetër, përveç një Shënjtëreshe, mund të bënte një mision, të ringjallte njerëzit e dobësuar në maksimum nga brutaliteti i jetës shkatërrimtare. Ajo llogariste, që në zemrën e shpirtin e çdo të lënduari, braktisuri, jetimi, të vobektit të risjellë buzëqeshjen dhe shpresën. Të shëruarit e Saj, janë kënaqësia në shenjë falënderimi për misionaret dhe për vetë Nënë Terezën. Ajo u fut në ndërgjegjën e botës, me të vetmen armë shpirtërore e fizike, me dashurinë e saj.

Pikërisht 5 vjet, pasi Nënë Tereza ndërroi jetë, autori Klajd Kapinova dhuron për mbarë shqiptarët qiriun e dritës dhe të përjetimit të fisnikes së ndritshme Nënë Terezën, dhuratë kjo e dhënë nga Zoti i ynë i gjithpushtetshëm. Ky libër, i studiuesit shqiptar e bashkëatdhetar i Nënë Terezës, ka merita të shumta, pasi ka hulumtuar e sistemuar me kujdes, dashuri dhe përkushtim, një vepër të parë gjatë një shekulli në Shqipëri. Kjo vjen nga fakti, se Shqipëria e njohu Nënë Terezën për herë të parë në vitin 1989, kur ajo për herë të parë zbriti në aeroportin e Rinasit në Tiranë, që në vitin 2002 pagëzohet me emrin e saj.

Libri është konceptuar me datat, ngjarjet, çmimet vlerësimet më të rëndësishme të Nënë Terezës, intervistë dhe esse, duke punuar me modesti në ndërtesën e re të figurës së humanistes. Veshja e thjeshtë dhe këmbët e zbathura me sandalet në pragfundin e shekullit XX, asnjëherë nuk qenë një pamje moralizuese, por sfidë stoicizmi, të cilën e përsëritë gjatë tërë jetës dhe misioneve, duke mëkuar gjithnjë ngrohtësi aty ku varfëria ishte ulur këmbëkryq. Ajo ishte gjithnjë e gatshme, për të sfiduar sëmundjet e njëpasnjëshme që e shoqëruan kudo ku shkeli pëllëmbë për pëllëmbë skutat e varfërisë së ekonomisë së konsumit, në vendet më të prapambetura të rruzullit. Duke përshëmdetur autorët e tjerë pararendës dhe më të riun që na dhuroi këtë vepër, shpresoj dhe besoj se të tjerë libra do të shkruhen në të ardhmen, sepse Nënë Tereza i përket historisë së shenjtërve, që nderojnë krishterimin dhe popullin e tyre, ku lindën për të mbetur të pavdekshëm.

"Nënë Tereza, është poezia e jetës, poezia e njerëzve të varfër, është modeli i veçantë i dashurisë në vepër, e cila duket tashmë e shpërndarë si eter në veprën e misionareve të Saj, të cilat me stoicizmin e tyre janë plazmor si specie TEREZIANE, aq të mirëpritura e të respektuara...", vlerëson autori Klajd Kapinova, në shkrimin esse kushtuar Shenjtëreshës Nënë Tereza.

Flesh mbi përmbajtjen e librit
Autori nuk ka menduar që të vërë në libër foto të Nënë Terezës, mbasi ajo është e unisuar si një Shënjtëreshë e adhuruar nga miliona të varfër në mbarë botën. Libri hapet me parathënie time, duke i lënë hapësirë e trajtesë të veçantë shpërblimeve të dhëna nga shtetet e ndryshme të botës. Me interes mund të lexohen vlerësimet për Nënë Terezën, duke filluar me papët e Romës, kardinalë, ipeshkëvij dhe klerikë të ndryshëm, për të ardhur me vlerësimin që i kanë bërë klerikët katolikë shqiptarë në Shqipëri, Kosovë dhe diasporë.