Lutje, qirinj të ndezur dhe lotë pendimi përpara elterit të Kishës shqiptaro-amerikane të Shën Palit në Detroit

-- nga Klajd Kapinova, Manhattan, New York

ROCHESTER HILLS (DETROIT-MICHIGAN)
Ishte fluturimi i parë që bëja me avion, duke udhëtuar nga New York-u në Michigan, një ndër shtetet më të mëdha të pjesës veriore të Amerikës. Në Michigan me rrethina, sipas burimeve të përafërta, mendohet se jetojnë e punojnë mbi 170.000 shqiptarë nga të gjithë trojet etnike, që janë vendosur qysh herët këtu, përmes emigracionit.
Kisha e Shën Palit që ndodhet në Rochester Hills, me të gjithë objektet e kompleksit të madh shumëfunksional, është një vepër kulti i ri i ndërtuar tërësisht me kontributin bujarë të malësorëve shqiptaro-amerikanë.
Kjo kishë, i është kushtuar protomartirit të parë të krishtërimit, që ka kaluar nëpër trevat e Ilirisë (Illyricum), në fillimet e shekulllit të parë. Ndërtimi i plotë nga themelet u bë i mundur, nën udhëheqjen e palodhur të klerikut të nderuar dom Anton Kçira. E gjithë vepra ndërtimore me ambientet përrreth ka kushtuar afërsisht 12 milion dollarë. Ajo u përurua më 2 shtator të vitit 2003,. Në përurim morën pjesë në bashkëcelebrim 18 meshtarë shqiptarë nga trojet etnike të kryesuar nga arqipeshkvi i Tivarit imzot Zef Gashi dhe ipeshkëvi i Kosovës imzot Mark Sopi etj.
Kisha e Shën Palit, ku është famullitar meshtari i përkushtuar me përvujtëri për "Fe e Atdhe", përsonaliteti i mirënjohur në botën shqiptare dom Anton Kçira sëbashku me kishën e "Zoja Pajtore Shqiptare" në Beverly Hills, ku është meshtar i nderuari dom Ndue Gjergji, i bashkohen 300 famullive katolike në Detroit, shumë meshtarëve, 5 ipeshkëvijve dhe Kardinalit të vendit Shkëlqësisë së Tij imzot Maida. Kardinali Maida, ka qenë i pranishëm disa herë në kishën e Shën Palit përsonalisht dhe me përshndetjet me rastet e festave fetare, duke shprehur krenarinë, se me krrabën baritore udhëheq shpirtërisht dhe administrativisht në arkidioçezë një famulli me besimtarë shumë të devotshëm shqiptaro-amerikanë.
Duke shfletuar historinë mundimshme të kësaj kishe lexojmë, shumë mesazhe përshëndetëse, që Kardinali i ka sjellë grigjes dhe bariut të përkushtuar dom Anton Kçira në ditë të mira dhe hidhërime… Një pjesë e tyre janë përshkruar në dy libra: një intervistë e gjatë me dom Anton Kçirën me titull: "30 vjet me malësorë" (Lezhë, 2000) dhe monografia: "Dom Anton Kçira shërbestar i Zotit e Kombit" (Shkodër, 2002).

Me lot, urata dhe pendesë...

Si një gjest pendese dhe ndjeshmërie, për të gjithë besimtarët shqiptaro-amerikanë të kishës së Shën Palit në Rochester Hills Detroit, moti me shi dhe rikthimi i temperaturave të ulëta, po lajmëronte një pendesë të thellë shpirtërore, të shoqëruar me lot ngushëllimi, për ata keqbërës, që u përpoqën të fyejnë grigjën, Krishtin e Kishën e tij. Edhe natyra, po merrte pjesë në hidhërimin e përbashkët, që shoqërohej me lot ndër faqe dhe kristale breshi në Michigan...
Mes lotëve të hidhërimit ishin tubuar mbi 2500 besimtarë, me qirinj të ndezur ndër duar, duke thënë uratë pendëse dhe qëndrese sa më pranë kishës dhe bariut të tyre të përkushtuar dom Anton Kçira. Shumë lot rrëshqitën nga faqet e burrave, grave, fëmijëve, të rinjve dhe të rejave që kishin ardhë në meshën e ribekimit të kishës katolike shqiptaro-amerikane.
Një dhimbje e thellë, kishte pllakosur me lëndime shpirtërore të gjithë njerëzit. Ata ndjenin nga shpirti i tyre keqardhjen e papërshkruar, fjalë me nota prekëse hidhërimi e ngushëllimi për atë ngjarje tragjike që ndodhi në kishë të dielën e kaluar të fundmarsit 2003...
Të gjithë e njohin figurën e dom Antonit, në qëndresën e vendosur, për të ndërtuar me çdo kush një katedrale të re madhështore në zemër të Detroitit. Tashmë kushdo ka lexuar dhe ndjekur nga afër aktivitetin e dendur patriotik në drejtim të çështjes kombëtare në tërësi dhe Kosovës martire në veçanti. Por në ato momente të rënda, për kishën dhe bariun, pasojë e hidhërimit që ka pllakosur shpirtin e tij të lënduar si meshtar dhe për të gjithë popullin që udhëheq shpirtërisht, nga faqet plot vija vuajtjesh rrëshqitën lotët… Frati ynë, i ulur në gjunjë përpara elterit shqiptonte mes lotëve të pikëllimit uratë, uratë dhe vetëm lutje... Ishte një çast vërtetë i vështirë, ku për herë të parë gjatë gjithë jetës së tij meshtar ynë, është i lënduar thellë në shpirt… E gjithë kisha ndiente lotët dhe lutjet e thella shpirtërore të dom Antonit dhe besimtarëve, që qanin me uratë në dorë të ulur në gjunjë përpra Kryqit të madh në elter…Shqetësimi i brëndshëm, kishte dalë në fytyrat e mbushur me lot nga të gjithë pleqtë e moshuar, gra, vajza e djemtë shqiptarë...
Askush nuk do të përmend, atë ëndërr të keqe, që u shfaq si një fantazëm brenda konakut të Kishës, duke thënë të gjithë sëbashku uratën e duhur "Puna e Pendimit". Burra, gra, fëmijë, vajza e djem, u drejtuan të gjithë nga elteri dhe sëbashku me vargun e meshtarëve, që kishin ardhur për të bërë ribekimin e kishës u lutën me urata përshpirtërie.
Besimtarët, iu lutën Zotit me keqardhje e me gjithë zemër, për të gjitha mëkatet që kanë bërë, duke pranuar, se kanë merituar Ferrin dhe kanë bjerrë Parrizin, sepse si asnjëherë tjetër nuk është ndjerë Krishti i fyer, se atë ditë, kur ndodhi historia tragjike në shtëpinë e Zotit. Ata sëbashku gjithnjë kërkuan falje, duke premtuar, se me sot e mbrapa nuk kanë për të veprur asnjëherë jashtë dëshirës dhe vullneses së Zotit.
Ishin vërtetë momente pikëllimi, me të cilën u ndien shumë ngusht edhe kolegët reporterë gazetarë amerikanë. Rastësia e një ngjarje tragjike në kishën e grigjës së devotshme shqiptare shpesh herë, këto ditët e fundit u keqpërdor nga gazetarët e zhurmës së lajmit. Të gjithë shqiptarët e pranishëm, para meshës ishin mbledhur në hollin kryesor të kishës dhe para simbolit të Krishtit, që mbante në duar një djalë i ri, njëzëri filluan të thonë uratë.
Ata janë mbledhur me qirinj të ndezur ndër duar dy orë përpara meshës së shenjtë, për të marrë pjesë sëbashku shpirtërisht në Udhën e Kryqit (që simbolizon 14 ndalesat e kalvarit që iu desht Krishtit, për të kaluar në udhën plot mundime drejt kryqëzimit nga Ponsi Pilat...).
Filloi pendesa me proçesion, ku në fillim printe Kryqi i mbajtur nga xhakojt të veshur me petka të bardha dhe pas tyre menjëherë vinte meshtari dom Anton Kçira, i ndjekur nga grigja, që ai udhëheq shpirtërisht. Udha e Kryqit filloi me urata nga dom Antoni, i shoqëruar nga pas prej popullit të shumtë, që kishte mbushur kishës si asnjëherë tjetër. Në çdo ndalesë, sipas ritit në shenjë respekti, për kalvarin e Krishtit, në udhën drejt kryqëzimit, të gjithë besimtarët pas meshtarit u ulën në gjunjë, duke e shoqëruar ceremoninë me urata përshpirtërie...

Ribekimi i Kishës së Shën Palit nga arqipeshkvi mons. Blair

Në orën 6:30 mbasdite filloi mesha në bashkëcelibrim. Në fillim proçesioni u udhëhoq deri në elter nga ipeshkëvi në arqipeshkvinë e Detroitit mons. Leonard Blair, i cili shoqërohej nga famullitari i kishës dom Anton Kçira me bashkëatdhetarët e vëllezër në Krishtin dom Ndue Gjergji, famullitar në kishën shqiptaro-amerikane "Zoja Pajtore Shqiptare" në Beverly Hills në Detroit, dom Alfred Kalaj ndihmësfamullitar në kishën e "Zemra e Krishtit" në qytetin e Liqeneve të Bardha në Detroit etj.
Në fillim dom Antoni, përshëndeti arqipeshkvin e Detroitit Shkëlqësinë e Tij mons. Leonard Blair, i cili ka ardhë, për të marrë pjesë dhe për të ndarë bashkë me besimtarët e arkidioqezit të tij pendesën dhe për të udhëhequr ritin e ribekimit të kishës së re të Shën Palit në Rochester Hills. Meshtari dom Alfred Kalaj lexoi Ungjillin e Shënjtë sipas Lukës. Gjatë gjithë meshës kori i kishës nën drejtimin e ish-sopranes së mirënjohur të Teatrit të Operes dhe Baletit zj. Ermelinda Paparisto, këndoi këngë pëshpirtërie dhe pendese e shoqëruar nga besimtarët në kishë. Më pas filloi riti i bekimit të elterit nga arqipeshkvi mons. Blair, i cili më pas përshkoi të gjithë kishën anëkend, duke spërkatur më ujë të bekuar të gjithë besimtarët, që e shoqëronin duke bërë të gjithë simbolin e kryqit...
Pas kungimit të besimtarëve, meshtari i famullisë dom Anton Kçira, mbajti fjalën e rastit. Ai me shqetësimin e një meshtari të përkushtuar besimtarëve të vet dhe si një patriot dhe atdhetar shqiptar, u ndal jo në analizën e fenomenit negativ, që ngjau në kishën e Shën Palit në javën e kaluar, por në atë që ai e cilësoi "keqinformim të mediave të huaja dhe një pjesë shqiptare, që u mundua të keqinformonte dhe deformonte përsonalitetin e besimtarëve shqiptarë". Dom Antoni, si një bashkëkombas i shqetësuar shumë tha se: "I kam ndjekur dhe përcjellur me kujdes lajmet, që janë dhënë përmes televizioneve amerikane e gazetave. Unë habitem, që edhe në një intervistë që kam dhënë, gazetarët e huaj në vend që të japin popullin që merr pjesë rregullisht në kishë, ata kishin vendosur në shkrimet e tyre ilustruese tre plaka, duke i përçudnuar në fografi. Me këtë veprim, ata cenojnë profesionin e tyre dhe nuk qendrojnë aspak me realitetin. Gazetarët sot këtu të pranishëm, kanë ardhur për të marrë një anë të vogël negative të shqiptarëve, për ta zmadhuar dhe keqinformuar publikun."
Dom Antoni, ndër të tjera kërkoj nga besimtarët, që të mos shikojnë mbrapa se çfarë ka ngjarë, por të ecim përpara dhe të qëndrojnë më pranë kishës. Ai kërkoi nga populli, që të mos prononcohen për gjëra që mund të përgjigjet famullitari i tyre, që udhëheq shpirtërisht këtë kishë, për të menjanuar keqinformimet dashakeqe që po bëhen për shqiptarët. Meshtari, tha në fund, se duhet të falim se jemi shqiptarë, ashtu sikurse na mëson doktrina e krishtërë. Urretjen dhe armët t'i kthejmë në dashuri, duke u lutur më shumë për vete dhe të tjerët.

Fëmijët e shkollës mbrojnë dinjitetin shqiptar përpara sociologëve amerikanë

Rrreth 200 fëmijë, u mblodhën të dielën e 6 prillit 2003, pas meshës shenjte në klasat e tyre. Të prirë nga mësuesit katekistikë shqiptarë, si: z. Kanto Dushaj (drejtor katekistik në kishën e Shën Palit), zj. Vera Lucaj, z. Franz Llesh Grishaj, zj. Gjelina Gjolaj, zj. Shaqe Nicaj dhe zj. Dila Dushaj, nxënësit u shpërndanë në klasat, ku zhvillojnë rregullisht orët e mësimit. Sot për të gjithë, ishte një ditë e veçantë. Buzëqeshja e fëmijëve lozonjarë, kënga dhe loja e tyre gazmore, ka një javë që u është ngrirë në buzë. Duke qëndruar më pranë prindërve të dashur, mësuesve dhe meshtarit të devotshëm dom Anton Kçira, ata përpiqen të largojnë trishtimin dhe lëndimin që morën një jave më parë...
Dhimbja e madhe, u bashkua një ditë me parë me keqardhjen e thellë që kishin prindërit e tyre. Fëmijët dhe të rinjtë dje erdhën për të marrë pjesë në meshën e ribekimit të kishës së Shën Palit në Detroit.
Sëbashku me mësuesit shqiptarë, të pranishëm në çdo klasë ishin edhe specialistët psikologë amerikanë, që kanë ardhur për të punuar me fëmijët e tronditur nga ngjarja tragjike javën e kaluar në kishë.
Nën përkujdesin e drejtëpërdrejtë dhe me interesimin e veçantë të Kardinalit të Detroitit Shkëlqësisë së Tij Maida, ipeshkvit të arkidioqezit ipeshkvit mons. Leonard Blair dhe të shumë meshtarëve të arkidioqezit dhe miq të dom Antonit, kishin ardhur shumë specialistë amerikanë. Prania e tyre, ishte një gjest fisnikërie kristiane dhe solidariteti me kishën katolike shqiptaro-amerikane.
I emocionuar, u futa në klasën ku mësonin 34 adolishentë të moshës 14-16 vjeç. Aty po jepte shpiegim lënde mësuesi i mirënjohur Franz Llesh Grishaj, ( profesionist në "Van Dyke Public Schools" Detroit, për lëndët histori dhe politikat shkencore). Mes nxënësve ishin ulur në çdo klasë 3-4 socilogë të mirënjohur amerikanë të Detroitit. Me një dhimbje që lexohej në sytë e tij, dhe me forcën e mirësjelljes karakteristike shqiptare, ai më fton që të bashkëbisedoj më fëmijët, që janë lindur e rritur në Amerikë dhe se si ato mbrojnë dinjitetin e tyre.
Fëmijë të vegjël e adolishentë, një e nga një me një qetësi, zgjuarësi dhe kthejellëtësi mendimi, thonin se ata bashkëkombas, që janë shprehur para mediave të huaja, se "shqiptarët ndeshën dhëmb për dhëmb dhe sy për sy", nuk e kuptojnë fenë tonë kristiane, sepse ky ligj rrjedh nga Besëlidhja e Vjetër, që do të thotë tradita ebreje. Kurse ne jemi të traditës kristiane, që rrjedh nga vetë Krishti me Besëlidhjen e Re, ku Krishti na mëson, për me ia kthye faqen tjetrit. Mësimi më i madh, u shprehën ata, është kur vetë Krishti ka dhënë jetën e vet dhe i është drejtuar Atit duke i thënë: "Fali o Zot se nuk dinë çka bajnë". Prandaj, ne si shqiptarë të besimit kristian dhe antar të Kishës së Shën Palit, nuk na përket ky ligj (vllavrasja dhëmb për dhëmb). Shokëve bashkëmoshatarë amerikanë, thonë nxënësit shqiptarë e kemi për detyrë, për t'i treguar, se kjo në të vërtetë nuk është zakon shqiptar, por përkundrazi, është një tragjedi i të dy familjeve dhe të komunitetit dhe jo një reflektim i popullit tonë. Atë ditë të diele këtu në kishë, kur dom Antoni ishte duke thënë meshë, të gjithë kanë menduar, se vrasësi mund të qëllojë mbi dom Antonin dhe të gjithë janë shqetësuar. Në ato momente, menjëherë, ata që ishin pranë fratit kanë shkuar rreth dom Antonit, për t'iu bërë mur mbrojtës. Frati kujton: "Kam përcjellë me mendje të gjithë skenat, duke filluar nga deklaratat në dëm të shqiptarëve dhe Qendres së Kishës së shën Palit dhe deri tek ata besimtarë që erdhën rreth elterit për të mbrojtur famullitarin e tyre, që mos të lëndohet. Këtu unë pash heroizmin e popullit tonë kreshnikë gjithnjë gjatë historisë. Ky është turp, ku kanë humbur të dy palët, porme ta i gjithë komunitetit shqiptar pa dallim feje". I shqetësuar shumë për këtë ngjarje, pas disa minutash dom Antoni tregon: "Mesazhi asaj të diele (kur ndodhi ngjarja tragjike) ishte se populli i Zotit e kishte braktisur besimin dhe Zoti i kishte ndeshkuar në skllavërinë e Babilonisë për 70 vjet me radhë. Çfarë lidhje ka ky me ne në lexim? Po, po ju them se edhe në kohën tonë paraqitet e njëjta situatë, sepse njërëzit e kanë lënë fenë dhe urdhërimet e Zotit. Kam përmend Bosnjën, ku kanë humbur jetëm më se 200 mijë njerëz, Kosovën, ku i kanë dëbuar prej shtëpive dhe i kanë vra e pjekë, sepse është predikuar për 50 vjet se nuk ka Zot dhe djalli ka ardhur për të marrë mallin e vet dhe e ka marrë…Fëmijë e dy familjeve kanë mbetur tashmë pa baba dhe dy gratë kanë mbetur pa të zotët e shtëpisë. Kjo nuk është fitore por një humbje." Këto mendime dhe shumë të tjera janë botuar edhe në boletinin e përjavshëm të së dielës: "Drita e Jonë", që botohet nën kujdesin e drejtpërdrejtë të dom Anton Kçirës. Dom Antoni e krahason tragjedinë me një rrufe të papritur që ra në kishën e Shën Palit. Kjo fatkeqësi që ndodhi brënda në kishë i hapi sytë shqiptarëve, për të parë nga afër të vërtetën, të afërmit që i do të mirën kishës dhe komunitetit shqipotar në Amerikë. Që nga ajo ditë e zezë, gjithnjë e më tepër shihet afrimi i mëtejshëm i besimtarëve rreth kishës dhe famullitarit të tyre dom Anton Kçira.
Nxënësit të indinjuar nga disa prononcime të padenja për shqiptarët përpara mediave amerikane, sqaruan pozicionin e tyre dhe të prindërve përpara psikologëve amerikanë.
Kështu nxënësit Santina Martini, Mikel Gojçaj dhe Martin Ivezaj, gjatë bashkëbisedimit shprehën mendimin e njëjtë, kur thanë se shokët tanë në shkollat amerikane, duke dëgjuar shprehjen se "kjo është traditë shqiptare vllavrasja në kishë dhëmb për dhëmb e sy për sy", na kanë thënë se "ju shqiptarët nuk jeni më shokët tanë", sepse ata (disa shqiptarë në intervista) kanë folur me përbuzje për vetvetën".
Ndërsa në klasën, ku është mësuesi me profesion z. Kanto Dushaj, mes 32 shqiptarëve nxënësja Gjystina Nucullaj u ngrit në këmbë dhe tha se "kjo lë një përshtypje të keqe në komunitetin tonë. Të gjithë (amerikanët) thonë, se shqiptarët janë vrasës dhe na shikojnë njësoj sikurse ata që kryen terrorizmin më 11 shtator 2001 në Neë York...".
Elizabeta Kalaj, dy herë fituese si nxënësja më e mirë e dy muajve të fundit për rezultatet në mësime thotë se: "Njerëzit duhet ta dinë, që pas këtij akti të shëmtuar kanë mbetur dy gra dhe fëmijë pa baba".
Edmond Demaj: "Nuk është e drejtë që për hir të një përsoni që ka kryer aktin e denueshëm nga të gjithë, media e huaj të përgjithsojë popullin shqiptar. Ne nuk jemi të këqinj, por një indidivid është i keq".
Lekë Vukdedaj: "Nuk është e drejtë, që në media të thuhet, se të gjithë shqiptarët e kanë bërë këtë veprim, por është një përson ai. Në çdo kombësi që jeton këtu, ka njerëz të këqinj dhe se askush nuk thotë, se faji është i nacionalitetit që i përket, por i atij që kryen krimin, kudo që e bën atë". Krist Junçaj: "Njerëzit po na thonë që të harrojmë atë çfarë ndodhi. Por është shumë e vështirë të harrosh një njeri që është vrarë në kishën tonë. Jam tronditë dhe është e vështirë ta harroj, kur unë vetë e kam parë viktimën afër. Nuk është populli që ka bërë vrasjen, por një njeri".
Cindy Ivezaj: "Ne na duhet që të lutemi për dom Antonin, që është një shtyllë e fortë e popullit tonë në Detroit, sepse kur kanë kërcitur plumbat, ai sëbashku me Albert Shanin dhe motrat katolike, kanë qëndruar në këmbë pa i luajtur qerpiku i syrit. Tani po e kuptojmë ëdhe më mirë, se cila është vlera e meshtarit tonë të dashur. Shqiptarët e treguan vetën këto ditë, se në fatkeqësi janë të bashkuar rreth famullitarit tonë dhe më të sjellshëm e të dashur me njeri tjetrin...".
Vasko Gjonaj: "Mbas incidentit të rëndë, shokët e mi amerikanë më janë larguar, sepse mendojnë keq për mua dhe shokët e mi shqiptarë". Maria Gjokaj: "Pyes këshilltare (psikologe) se si ka mundësi që të ndodh një akt i shëmtuar, kur këtu jemi në shtëpinë e Zotit e vetë Krishti është duke na parë!?"
Linda Ivezaj: "Si ka mundur, ai njeri ta mendojë dhe për më keq të veprojë për realizimin e aktit të krimit në sy të mijëra njerëzve në kishë?!" Marjan Dedvukaj: "Edhe pse ka qenë një veprim tragjik, ka pas mundësi që të jetë edhe më i rëndë, por atë ditë Zoti, ka bërë mrekulli mbi besimtarët, duke i shpëtuar në kishë".
Motra Anne Stamm: "E di fëmijë të dashur, se ju keni shumë pyetje për të më bërë sot mua dhe psikologëve që kanë ardhur për të bashkëbiseduar me ju. Lutuni pranë Krishtit, se unë gradualisht kam për t'iu përgjigj shqetësimeve të drejta tuaja".

Ne jemi me ty dom Anton dhe besimtarët shqiptaro-amerikanë

Këto kanë qenë fjalët që kanë mbizotëruar gjatë gjithë këtyre ditëve, në shenjtë solidariteti dhe përkrahja ndaj dom Antonit nga populli dhe arkidioqezi i Detroitit, besimtarët shqiptarë të krishtërë, islamë dhe ortodoksë.
Gjatë gjithë javës, dom Antoni ka pasur në zyrën e tij me qindra telefonata nga besimtarë shqiptarë dhe amerikanë, Kardinali i Detroitit, Shkëlqësia e Tij Maida, ipeshkvi iarqipeshkvisë mons. Leonard Blair dhe ndihmësit e tij, meshtarët shqiptarë e amerikanë, dom Alfred Kalaj, ndihmësfamullitar në kishën amerikane "Zemra e Krishtit" në qytetin e Liqeneve të Bardha në Detroit, dom Ndue Gjergji famullitar në kishën shqiptaro-amerikane "Zoja Pajtore Shqiptare" në Beverly Hills në Detroit, Këshilli i Kishës së shën Palit i kryesuar nga Prenk Gjokaj.
Me mijëra besimtarë të krishtërë dhe të besimeve të tjera, kanë ardhur për t'ishprehur ngushëllimet për atë tragjedi që ndodhi në kishë. Kjo e bën dom Antonin, që të harrojë çdo kalvar vuajtesh që ka kaluar gjatë 14 vjetëve si meshtar në kishën e shën Palit në Detroit. Besimtarë dhe shqiptarë nga Bostoni, New York-u, Florida, Washingtoni, Philadelphia, Ohaio, New Jersey, Stamford, California, Shqipëria, Kosova, Mali i Zi, Kroacia, Sllovenia, Italia, Maqedonia, kanë bërë vizita, kanë shprehur në telegramet e tyre, telefonatat, deklaratat në mediat shqiptare dhe të huaja, keqardhjen dhe se në këto momente pikëllimi, qëndrojnë pranë dom Antonit dhe besimtarëve shqiptaro-amerikanë të kishës së shën Palit në Detroit, duke iforcuar dhe dhënë kurajo,që të përballojnë këtë sprovë, për të fituar duelin me djallin. Një mesazh të ngrohtë, menjëherë pas ngjarjes në kishë, ka përcjellë miku i ngushtë i dom Antonit arqiivarit imzot Zef Gashi bashkë me gjithë famullitë dhe krerikët që drejton shpirtërisht, arqipeshkëvi i Durrësit dhe Tiranës Shkëlqësia e Tij imzot Rrok Mirdita, ipeshkëvi i Kosovës Shkëlqësia e Tij imzot Mark Sopi, françeskanët e Kuvendit të Tuzit dhe të trojeve të tjera etnike shqiptare, vëllezërit meshtarë shqiptarë kudo, të cilët njëzëri kanë shprehur ngushëllimet dhe përkrahjen e tyre brenda dhe jashtë atdheut. Meshtari dom Antoni me respekt të posaçëm falënderoi avokatin e ri patriot Tonin Vulaj, i cili diti të përballojë me zgjuarësi intervistat provokative, që ju bënë këtij komuniteti në këto momente shumë të vështira, duke iu përgjigjur provokimeve se "shqyptari e ka armën si amerikani lapsin" etj. Menjëherë në përkrahje të dom Antonit dhe besimtarëve të kishës së shën Palit, ka qenë edhe deklarata e dhënë nga kolektivi i TV BOIN-Malësi me drejtor z. Tomë Bojaj, ku ndër të tjera thuhej: "Me keqardhje të madhe e pritëm lajmin mbi tragjedinë që ka ndodhur të dielën më 30 mars 2003 në kishën shqiptare të Michiganit, akt të cilin çmojmë se mund ta bëjnë vetëm njerëz me sëmundje të rëndë psikike. Këtë arkt të turpshëm e dënojnë të gjithë banorët e Malësisë dhe çdo kush tjetër, aq më tepër për faktin se është kryer në tempullin e fesë dhe të kombit për ndërtimin e të cilit keni angazhuar tërë forcën fizike dhe intelektuale". Ndërsa më poshtë në telegram thuhej: "Mund ta paramendojmë se si e ndieni vetën në këto çaste, me siguri më të vështira në jetën tuaj, por njëkohsisht ju shprehim përkrahjen dhe solidaritetin tonë të pakursyer, të bindur se do të jeni në gjendje, që sëbashku me komunitetin shqiptar të Michiganit të kaloni këtë situatë të vështirë ashtu si u keni bëbë ballë edhe shumë barrierave të mëdha që kanë qenë para jush në rrugën tuaj të lavdishme fetare dhe kombëtare. Jemi me ju me shpresë se edhe një kohë të gjatë do ta udhëheqni komunitetin shqiptar në rrugën e Zotit dhe kjo ngjarje do të jetë një vrejtje e madhe për të gjith ata të cilët e kanë harruar Zotin dhe porosinë e tij", thuhet në fund të deklaratës të kolektivit të TV BOIN në Malësi.