Heshtja rrënuese e zonjës Topalli

-- nga Mero Baze, TemA - gusht 2008

Ka gati tri ditë rresht që kryeministri dhe disa ministra të tij janë përfshirë në një fushatë sqaruese-përgënjeshtruese rreth disa prej shqetësimeve që diplomacia amerikane në Tiranë ka paraqitur si qëndrim zyrtar të Uashingtonit për situatën në Shqipëri, shqetësime që kanë vënë seriozisht në pikëpyetje ratifikimin e protokollit për anëtarësim me të drejta të plota në NATO, në Samitin e pranverës që vjen.

Fillimisht, kryeministri u përpoq të hidhte poshtë me butësi akuzat, pastaj, një ditë më vonë, filloi të sqarojë disa prej tyre, duke premtuar të kundërtën e atyre që realisht po bën. Kështu ndodhi me ndryshimet ndaj projektligjit për prokurorinë, si dhe qëndrimin ndaj prezencës së OSBE në Shqipëri. Më parë ai kishte sqaruar po ashtu se nuk ishte duke u bërë presion institucioneve dhe se kishte raporte normale me presidentin, prokurorinë, Këshillin e Lartë të Drejtësisë etj. Por nga gjithë kjo histori përgënjeshtrimesh dhe pohimesh të tij, një pikë ka mbetur fare e paprekur dhe e padebatuar dhe kjo është pika, për të cilën shqetësimi i Uashingtonit ishte kulmor. Ajo ka të bëjë me presionin direkt që i është bërë Prokurores së Përgjithshme lidhur me hetimin për Gërdecin.

Përfaqësuesit e lartë të diplomacisë amerikane në Tiranë ishin, siç thanë, "të tmerruar" nga fakti që zonja Topalli mori gjithë tezat e mbrojtjes në Kuvend, të artikuluara prej politikanit kryesor të akuzuar për ngjarjen e Gërdecit, Fatmir Mediu, dhe i rishkroi si letër rekomandimi arrogante për Prokuroren e Përgjithshme. Pra, Kuvendi i Shqipërisë në mënyrë flagrante dhe të vetëdijshme ka marrë direktiva nga i akuzuari kryesor për një krim të vrasjes masive dhe ia ka kthyer në rekomandime prokurorisë. Sipas kësaj logjike, prokuroria duhet të hetojë sipas rekomandimeve që i jep i akuzuari, çka do të thotë që ajo të mos shkojë kurrë te gjurmët e vrasësve. Kjo akuzë e formuluar rëndë dhe qartë nga diplomatët amerikanë në Tiranë, nuk po zihet më në gojë as nga kryeministri, as nga kryetarja e Kuvendit dhe as nga ndonjë nivel i dytë pas tyre.

Kjo heshtje e bën dhe më të besueshëm dyshimin e ngritur, edhe pse kryetarja Topalli në këtë rast është më shumë një njeri i përdorur për pasionet e saj për të qenë rivale në garën e pushtetit në vend. Pikërisht për këtë shkak vlen të hetohet dhe më tej ky zhvillim. Ajo që vlen të hetohet është, nëse zonja Topalli ishte e vetëdijshme se çfarë po shkruante në atë letër atëherë apo thjesht u përdor duke e nxitur të plotësonte kapriçot e saj shpesh prej adoleshenteje në raport me krerët e tjerë të shtetit. Kur zonja Topalli shkroi letrën e dytë rekomanduese për zonjën Rama, kam pas bërë një editorial, ku i kujtoja zonjës së parë të Kuvendit se ishte "një prokurore e panevojshme për Gërdecin", pasi shefi i saj e dinte vetë se çfarë nuk duhet të dinte në atë histori. Por komentet që mora jozyrtarisht pas komentit ishin se zonja Topalli nuk e kishte me prokuroren dhe se nuk kishte ndërmend të mbronte Mediun, por të nxirrte përgjegjësinë e ushtarakëve, të cilët varen nga presidenti, për ta bërë kështu më pluraliste përgjegjësinë shtetërore.

M'u duk arsyetim naiv, por i besueshëm, kur flitet për zonjën Topalli. Por duket se të tjerë, dhe ata të tjerë janë diplomatë perëndimorë, e kanë lexuar edhe më keq se unë atë mesazh. Dhe, përveçse e kanë lexuar shumë keq, ata nuk kanë ende një përgjigje sqaruese për të. Përkufizimet për zonjën Topalli si një njeri që ka kryer "veprime tmerruese" në këtë pikë, janë një ngarkesë e tepërt për të. Jam i sigurt se ajo nuk ka patur një ide kaq të qartë dhe nuk ka qenë kaq e vetëdijshme se ç'po bënte, kur ka marrë akuzat e Mediut dhe i ka kthyer në plan pune për kryeprokuroren. Por tashmë që ajo e shikon ç'ka bërë dhe çfarë perceptimi ka krijuar, duhet të flasë. Duhet të flasë jo siç flet zoti Berisha, i cili vazhdon t'u shpjegojë diplomatëve perëndimorë se nuk e kanë kuptuar si duhet dashurinë e tij për demokracinë dhe reformat që po e deformojnë atë, por të flasë hapur, nëse ka pasur qëllim t'i bëjë presion kryeprokurores apo ka dashur në mënyrë naive të shpërndajë përgjegjësinë për ngjarjen jo vetëm në qeveri, por dhe në Shtab të Përgjithshëm dhe Presidencë.