MBROJTËSIT E PAKOS

Nga dita kur u prezantua në publik Pakoja e presidentit Martti Ahtisaari, si propozim për statusin e ardhshëm të Kosovës, Ekipi i Unitetit, pa një pa dy, mori rolin e mbrojtësit të kësaj Pakoje. Mbase, ky rol i ri dhe i vetë-vullnetshëm nga ana e tyre, mund ta ketë habitur paksa edhe vetë presidentin Ahtisaari, meqë ai nuk kishte kërkuar një gjë të tillë prej atyre. Ata realisht ishin emëruar, madje edhe përmes një vote formale nga Kuvendi i Kosovës, për të mbrojtur vullnetin e popullit të Kosovës.
Kjo "mbrojtje" madje e sforcuar si tepër nga Ekipi ynë i Unitetit mund të ketë qenë vazhdimësi e një "sjelljeje" tepër konstruktive por, në sytë e opinionit (e, edhe në sytë e mi) doli pak më ndryshe, sjellje që lëndoi dinjitetin e vetë atyre po, dhe të instancave të cilat i përfaqësonin, sepse nuk u përçua aq sa kishte mundësi zëri i popullit përmes fuqisë së argumenteve.
Gjëja kryesore që e kërkoi publikisht ndërmjetësi ndërkombëtar për Kosovën ishte ta lexojmë me vëmendje propozimin e tij dhe, natyrisht përmes të zgjedhurve tanë, t'i japim edhe komentet.
Debati, nëpër shumë takime nivelesh të ndryshme dhe nga organizatorë poashtu të ndryshëm, dëshmoi, bazuar në paraqitjet e anëtarëve të Ekipit të Unitetit, më tepër sensin për ta promovuar tutje këtë propozim në publik se sa për t' i bërë ndryshime apo korrigjime po të njëjtit propozim.
Negociatorët kosovarë nuk pritën përfundimin e debatit që t' I përfshinin pastaj vërejtjet e publikut. Nuk i morën me seriozitet as edhe një serë sugjerimesh të bëra nga ana e deputetëve të Kuvendit të Kosovës, debati i të cilëve, mjerisht nuk ishte në nivelin e duhur që përkon me të zgjedhurit e popullit. Ekipi I Unitetit, në rolin e të gjithëdijshmit u mjaftuan vetëm me vërejtjet e tyre, të cilat deri më tash nuk u bënë fare publike. Ndërsa, mbështetur në një variant të cilin e kanë botuar të përditshmet tona me 8 mars 2007, ato vërejtje të përfshira në variantin më të ri të këtij propozimi, nuk ishin dhe aq esenciale. I vetmi korrigjim që mund të cilësohet si përmbajtjesor ka të bëj me pjesën e decentralizimit, tek rasti i komunës së propozuar Kllokot/Vërboc, së cilës i janë hequr katër fshatra, përkatësisht Vërnakolla, Vërnezi, Letnica dhe Shoshara. Po të ndodhte një gjë e tillë edhe në rastin e komunës së Novobërdës, duke ia rikthyer Gjilanit, Koretishtën, Stanishorin dhe Kufcën, po dhe në rastin e Parteshit, duke e mënjanuar Pasjanin e duke e dhënë në këmbim Cërnicën (fshat i përzier), atëherë do mund të flisnim për korrigjime më përmbajtjesore, të cilat do ishin meritë e Ekipit të Unitetit po, edhe përfillje e vërejtjeve shumë qenësore nga debati, sidomos në pjesët më të prekura përmes këtij propozimi.
Por, kjo nuk ndodhi andaj edhe Ekipi i Unitetit, pavarësisht si do rrjedhin bisedat deri në miratimin e këtij propozimi nga Këshilli i Sigurimit, nuk mund të mburret se ka bërë gjënë më të mirë të mundshme për Kosovën. Edhe po të jenë autorë të njëmendtë të kësaj Pakoje.
Paraqitja e tyre në publik në rolin e mbrojtësve të këtij propozimi, ma shumë ka pasur për qëllim t'i hyjnë edhe më tepër në hatër presidentit Ahtisaari dhe ekipit të UNOSEK-ut se sa t' i marrin në konsideratë vërejtjet qenësore të cilat u bënë dhe po bëhen gjatë kësaj faze për ta nxjerrë një propozim sa më të pranueshëm.
Vetëm pak po ta kishin ndjekur shembullin e presidentit Ahtisaari gjatë paraqitjeve të tija nëpër institucione të ndryshme ndërkombëtare e, edhe para mediave, ata do të përmbaheshin dhe do ta kursenin pak edhe veten e, nuk do ishin vetë-lavdëruar apo mburrur përmes këtij propozimi. Sepse elementet e shtetit për të cilat ata folën, i kemi fituar që moti, jo si dhuratë e dikujt por, si fryt i angazhimit tonë të shumanshëm. Edhe hapjen e rrugës drejt shtetit dhe njohjes së tij nga instance të ndryshme ndërkombëtare janë bërë që nga vitet nëntëdhjeta e këndej, fillimisht përmes rezistencës aktive paqësore nën udhëheqjen e presidentit historik të Kosovës, Dr. Ibrahim Rugovës (të cilin këta negociatorë thuaja gjatë gjithë këtij debati e harruan fare, madje edhe e injoruan në rastin e simboleve të shtetit, flamurit dhe himnit) dhe më pas me rezistencën e armatosur të popullit të Kosovës dhe, me një kooperim të mirë me ndërkombëtaret pas 12 qershorit e këndej, kooperim ky, nganjëherë i shprehur edhe deri në servilizëm.
Ndërkombëtarizimi i mëtejmë i çështjes së Kosovës që u bë me propozimin e presidentit Ahtisaari, pavarësisht mos-përmendjes së emrit me të cilin jemi rritur po edhe thinjur, pavarësisë, nuk u tha asnjëherë prej anëtarëve të Ekipit të Unitetit që ishte vazhdimësi e asaj për të cilën punoi një jetë të tërë Dr. Ibrahim Rugova si dhe rezultat i mirëkuptimit të Bashkësisë ndërkombëtare për popullin paqedashës dhe të përvuajtur të Kosovës.
E vetmja figurë që, gjatë debatit, (i cili hera herës dhe vende-vende, ishte pak edhe i improvizuar dhe tepër mediatik) pati një paraqitje më të afërt me pikëpamjet dhe vërejtjet shumë parimore, ishte kryeministri Agim Çeku.
Ai pati mirëkuptim më shumë se anëtarët tjerë ndaj kundërshtimeve të cilat kishin për qëllim të impononin korrigjimin e domosdoshëm e, jo ta refuzonin propozimin e presidentit Ahtisaari. Të tjerët, lanë përshtypjen e frikës nga debati dhe drojën se mos po e hidhërojnë Bashkësinë ndërkombëtare me kontestime të tepërta, përfshirë ëkëtu edhe demonstrimin, i cili në rastin e 10 shkurtit u përshkallëzua me një dhunë befasuese që solli edhe vdekjen e dy protestuesve.
Anëtarët e Ekipit të Unitetit, para ndërkombëtarëve, duket se edhe i keqinterpretuan këto kundërshtime në përpjekjet e tyre për t' I ruajtur pozicionet e veta karshi tyre Kjo u reflektua edhe në shumë shqetësime që, figura të rëndësishme ndërkombëtare të cilat vizituan Kosovën gjatë kësaj periudhe, i shprehën nëpër konferenca shtypi, duke tërhequr vërejtjen se kundërshtimi i propozimit dëmton në tërësi procesin drejt të cilit po ecën Kosova. Dhe, duke kërcënuar hapur se nuk do tolerojnë dhunën që, lexuar ndryshe I vinte se, debate rreth kësaj Pakoje edhe po e nxitë reagimin.
Kundërshtimi i disa pjesëve të anekseve të propozimit me qëllim të korrigjimit të mëtejmë, nuk u tha asnjëherë zëshëm nga të zgjedhurit tanë në këtë Ekip se është kontribut për ta nxjerrë një propozim sa më përmbajtjesor , i cili nesër jo vetëm që më lehtë do pranohej por edhe do gjente hapësirë dhe mbështetës për zbatim.
Megjithatë, përderisa ky dokument gjendet në fazën e propozimit dhe, gjithashtu edhe të debatit, po, edhe epiqendër e bisedave të mëtejme e, veçmas të takimit të 10 Marsit në Vjenë (qoftë ky takim i fundit para aprovimit final në KS të OKB_së), ka ende kohë , hapësirë po, edhe nevojë për ta korrigjuar, pa ia prekur atë substancën, në të cilën është përqendruar me "fanatizëm" Ekipi ynë i Unitetit. Sidomos në anekset që kanë të bëjnë me decentralizimin, me zonat e mbrojtura dhe trashëgiminë kulturore po edhe qartësimin e saktësimin e kompetencave të nivelit lokal, votën e dyfishtë në Kuvend, pronën dhe borxhet me të cilat ngarkohet Kosova deri te fati i TMK-së, e ardhmja e së cilës as me një korrigjim terminologjik, fare nuk është zbutur. Për më keq, "shuarja" është më e rëndë se "shpërbërja", nëse e shikojmë më holl. Termi më i drejtë në këtë rast do të ishte "përmbyllja" apo edhe "përfundimi" i misionit të TMK-së.
Korrigjimet e tashme në letra deri te propozimi final, përmes konsultave qysh po kanë dëshirë t' i quajnë bisedat, nesër do ta lehtësonin shumë veprimin në terren. Andaj, Ekipi i Unitetit, për t' i shmangur përplasjet e së nesërmes në terren, më mirë është që sot, të luajnë rolin e mbrojtësve të atyre të cilët i përfaqësojnë, sepse kështu, edhe vetë presidentit Ahtisaari do t' I bënin nder më të madh.