Shtatë “mëkatet” e politikës shqiptare

Emërtimin e veseve njerëzore apo të veseve të "praktikuara", të quajtura ndryshe mëkate, e ndeshim, në vija të përgjithshme, p.sh., në shekullin e 6-të në shkrimet e Papës Gregori i Madh, ndërsa shumë më vonë edhe tek Dante Aligeri në poemën e tij epike "Komedia Hyjnore" (1308-1321). Por, cilat janë këto vese apo mëkate? Ç'përmbajnë ato, në të vërtetë?

Shtatë "Sinet" (mëkatet) njerëzore

Natyrisht, në variantin shqip, është disi më i vështirë një klasifikim i prerë (pa mbulim) ose krejtësisht i ndarë i këtyre shtatë mëkateve (apo veseve). Por, ky klasifikim lehtësohet mjaft, duke vendosur pranë dhe fjalën përkatëse në latinisht, sipas klasifikimit origjinal (teologjik) në këtë gjuhë. Duke analizuar me kujdes këtë të fundit, mund të realizohet kjo radhitje:

- Epshi apo "oreksi" i tejskajshëm (fillimisht kishte kuptimin e një ekstravagance, më vonë të një etjeje apo lakmie të pafrenueshme) - në latinisht: Luxuria;
- Makutëria, (lakutëria, grykësia) - në latinisht: Gula;
- Kurnacëria, tarafllëku - në latinisht: Avaritia;
- Përtacia, dembelia, plogështia, apatia - në latinisht: Acedia;
- Zemërimi, mëria, urrejtja, diskriminimi - në latinisht: Ira;
- Zilia, smira, resa - në latinisht: Invidia;
- Vaniteti, mbivetja, mburrja, narcizmi, paturpësia - në latinisht: Superbia.

Shtatë virtytet

Si të kundërta të këtyre veseve (mëkateve), po në një rrafsh teologjik, mund të radhiten dhe shtatë virtytet e mëposhtme:
- Dëlirësia, pastërtia e kuraja morale - në latinisht: Castitas;
- Vetëpërmbajtja, vetëkontrolli, moderacioni, përkorja - në latinisht: Frenum;
- Dhembshuria, bamirësia, gjeneroziteti, përdëllimi, dashamirësia - në latinisht: Liberalitas;
- Zelli, integriteti, përkujdesi - në latinisht: Industria;
- Zemërmirësia, falja, qetësia, ndjesa e paqësimi, mëshirimi, barazia e dashuria njerëzore -në latinisht: Patientia;
- Njerzillëku, simpatia, admirimi, mirësjellja, respekti - në latinisht: Humanitas;
- Modestia, përulësia, thjeshtësia, bashkëpërvuajta - në latinisht: Humilitas.

Veset, apo mëkatet e shumta të politikës

Republikani i Arizonës, senatori McCain, mesa duket, nuk kënaqet me klasifikimin e mësipërm. Sipas tij: "Hipokrizia është një nga veset politike më të dukshme dhe njerëzit duhet ta dënojnë atë ashpër".

Dhe ai ka plotësisht të drejtë, sidomos për kushtet e sotme shqiptare, kur elektorati mashtrohet në mënyrë astronomike, vetëm e thjesht për kalim radhe, për marrje vote. Pa më të voglin bilanc financiar, pa më të voglën llogaritje ekonomike. Apo, kur dhe disa media të orientuara diku i fryjnë kosit, diku pinë drejtpërsëdrejti çorbën, që të përvëlon...

Por nuk është vetëm hipokrizia. Po aq të dënueshme janë dhe veset e tjera të politikës, si abuzimi me pushtetin, qoftë ky dhe me një pamje "naive" politike d.m.th., me fytyrë femërore! Apo korrupsioni politik e administrativ, që, siç duket, po shfaqet dita-ditës gjithmonë dhe më fuqishëm, ose patronazhi apo konflikti i interesave, qoftë në lidhje me kandidaturat e zgjedhura, qoftë me financimin grotesk të fushatës, qoftë me lidhjet pasurore të familjarëve të afërt të politikanëve të lartë, që janë vështirësisht të justifikueshme (bile as të dokumentueshme me "letra false" ). E kështu me radhë...

Shtatë "mëkatet" e politikës shqiptare

Sidoqoftë, duke analizuar politikën shqiptare, në mënyrë të veçantë shpalosjen e saj të ashpër dhe të panevojshme në këtë fushatë zgjedhjesh vendore, mund të jepet dhe për të njëfarë klasifikimi "politik i veseve apo mëkateve të saj, pa përfshirë gjithçka, si p.sh., hipokrizinë, demagogjinë e skajshme, korrupsionin e saj politik apo ekonomik, oral apo material. Kështu, deri-diku, në një paralele "teologjike" mund të bëhet dhe kjo radhitje:

- Epsh politik për pushtet, politikë "oreksore" pa respektuar dhe parimet etike më minimale;
- "Vrap" e grykësi për tender e prokurime, kërkesë e abuzim për pasurim e mirëqenie, pa djersitur e kryer punë;
- Kurnacëri buxhetore për punën intelektuale, mësimore-shkencore e letrare-artistike, përpjekje për edukim pa individualitet e personalitet, kërkesë për shkencë të politizuar dhe pa përmbajtje (të reflektuar p.sh., deri ne "shkrirje" të akademisë!);
- Mungesë dëshire për punë, apati administrative e sorollatje qytetarësh, lumturim e dehje "kolltukore" pa ndërgjegjësim e pjesëmarrje;
- Luftë ndaj biznesit në "partneritet" me kundërshtarin dhe luhatje të madhe ligjore e morale në sistemin doganor-tatimor. Shpalosje mërie e gjuhe negacioni, akuzimi e "asgjësimi", e shit-blerje mediatike për ndikime e mbulesë partiake;
- Prirje diskriminuese me përmbajtje të qartë partiake, zili e pamoralshme e tërësisht mohuese, smirë profesionale, shërbim diku abuziv, diku pa shpirt e humanizëm;
- Vanitet profesional e gjuhë "Kallashnikov", pozim e shkëlqim për dukje, agresivitet i pakuptimtë. por dhe për fitim karriere. Mungesë sinqeriteti, qetësie e sakrifice. Mashtrim kolektiv dhe i komanduar dhe jo përgjegjësi e koshiencë individuale.

Natyrshëm, dhe vetë lexuesi mund të shtojë rreshta apo fjalë të tjera. në këto radhë të "klasifikuara" të veseve apo mëkateve të politikës sonë. Por. më shumë se shtimi me mjaft të drejtë në këto radhë të hedhura relativisht shpejt, sipas dhe një përvoje personale, ka shumë e më shumë rëndësi kujdesi në votë i gjithsecilit, për të ndikuar me anë të saj, në atë që është mjaft më e rëndësishme: pakësimi i atyre radhëve të mësipërme të veseve të politikës sonë. Dhe kjo mund të arrihet vetëm me një ndarje të balancuar, me një ekuilibër sa më të mirë pushtet qendror-pushtet vendor. Përndryshe, do të rritet arbitrariteti, arroganca, komandimi e abuzimi...